Plan metodyczny
Osoba prowadząca: lekcję Marta Tyborowska
Klasa I
Temat lekcji: Bakterie i wirusy, sprzymierzeńcy czy utrapienie
Program nauczania: Anna Zdiennicka Program nauczania biologii w gimnazjum „Puls życia”
Typ lekcji: Lekcja służąca opracowaniu nowego materiału
Cel ogólny lekcji: Poznanie budowy bakterii i wirusów oraz znaczenia ich w przyrodzie i gospodarce człowieka. Zapoznanie się z profilaktyką i chorobami bakteryjnymi, i wirusowymi.
Cele szczegółowe:
Wiadomości
do zapamiętania
- nazywa cechy charakterystyczne budowy bakterii i wirusów,
- wymienia co najmniej 3 choroby wywołane przez bakterie i wirusy,
- nazywa formy morfologiczne bakterii,
- definiuje pojęcia : „bakteria”, „wirus”
do zrozumienia
- wyjaśnia jakie jest znaczenie bakterii w przyrodzie i gospodarce,
- streszcza na czym polega patogenność bakterii i wirusów
Umiejętności
stosowania wiadomości w sytuacjach typowych
- potrafi narysować schemat budowy komórki bakterii,
- określa miejsca w których mogą występować bakterie i wirusy,
- potrafi narysować formy morfologiczne bakterii
stosowania wiadomości w sytuacjach problemowych
- potrafi zaproponować sposoby profilaktyki chorób wywołanych przez bakterie i wirusy,
Ocenia znaczenie bakterii i wirusów
Postawy
Szacunek dla wszystkich organizmów żywych, współpraca z innymi członkami grupy, jest świadomy że profilaktyka zapobiega chorobom wirusowym i bakteryjnym.
Metody i techniki nauczania: Praca z mikroskopem, praca w grupach, burza mózgów, pogadanka;
Środki dydaktyczne: Plansza porównująca budowę bakterii i wirusów, preparaty mikroskopowe utrwalonych bakterii, prezentacja multimedialna o chorobach wywołanych przez bakterie i wirusy.
Formy organizacyjne pracy: grupowa, samodzielna
Struktura materiału nauczania (w formie grafu):
Mikroorganizmy
bakterie wirusy
kształty komórek bakteryjnych budowa wirusa choroby wirusowe
budowa komórek
bakteryjnych
choroby wywołane przez znaczenie w przyrodzie profilaktyka przykłady chorób bakterie i gospodarce człowieka
profilaktyka przykłady chorób
Wymagania programowe
Podstawowe
Ponadpodstawowe
- wymienia formy morfologiczne bakterii i je rysuje,
- podaje cechy charakterystyczne bakterii i wirusów,
- określa znaczenie bakterii w przyrodzie i gospodarce człowieka,
- wymienia 3 choroby bakteryjne i wirusowe.
- ocenia znaczenie bakterii i wirusów,
- wyjaśnia na czym polega patogenność bakterii i wirusów,
- określa rolę bakterii jako symbiontów i destruentów,
Przebieg lekcji (w czasie)
Ogniwo
lekcji
Opis przebiegu
Czas w min.
Sprawy organizacyjne
Zajęcie miejsc przez uczniów, przedstawienie się, sprawdzenie obecności.
2 min.
Powtórzenie
Pogadanka: Jakie rozróżniamy komórki? Za pomocą jakich cech możemy odróżnić prokaryota od eukaryota? Jakie znacie organizmy prokaryotyczne?
2 min.
Zapoznanie uczniów z tematem; celami, zadaniami i wymaganiami lekcji.
Temat: Bakterie i wirusy, sprzymierzeńcy czy utrapienie.
Poznanie budowy i znaczenia mikroorganizmów dla środowiska i gospodarki człowieka, choroby wywołane przez wirusy i bakterie, profilaktyka.
2 min.
Nawiązanie do nowych treści zmotywowanie uczniów do pracy.
Opowiedzenie bajki: Dawno , dawno temu na Węgrzech w wiedeńskim szpitalu były dwie kliniki położnicze. Pierwsza klinika była przeznaczona dla kobiet z niższych klas społecznych, druga natomiast dla kobiet z wyższych klas. W tamtych czasach w szpitalach panowały przerażająco niehigieniczne warunki. Jednak w Kinice drugiej w porównaniu do pierwszej warunki były bardzo dobre mimo to właśnie w tej klinice odnotowano więcej zgonów kobiet na gorączkę połogową . W obu klinikach lekarze prowadzili zajęcia dla studentów medycyny. Przy czym w pierwszej klinice odbywały się tylko praktyki z położnictwa, a w drugiej również chirurgii, gdzie studenci brali udział w sekcjach zwłok. Pracujący w Klinice lekarz Ignacy Semmelweis bardzo i interesował się losem pacjentek i próbował znaleźć powód tak wielu zachorowań na gorączkę połogową w drugiej klinice. Do rozwiązania zagadki przyczyniła się śmierć przyjaciela Ignacego który zmarł po jednych z zajęć ze studentami w których to przez przypadek został zraniony skalpelem przez swojego studenta który przeprowadzał sekcję zwłok. Sammelweis doszedł do wniosku że duża śmiertelność w drugiej klinice może być spowodowana przeprowadzaniem sekcji przez studentów i lekarzy. Zaproponował on po wyjściu z kostnicy wszyscy (lekarze i studenci) przed zaczęciem innych badań myli ręce. Po wprowadzeniu tych zasad śmiertelność z powodu gorączki połogowej znacznie zmalała.
2 min.
Zasadnicza część lekcji.
1) Zapoznanie się z pojęciem patogenności i chorobami wywołanymi przez mikroorganizmy - dyskusja
2) Poznanie Budowy bakterii i wirusów, poznanie form morfologicznych bakterii – plansze biologiczne i prezentacja multimedialna, wykład
3) Obserwacja mikroskopowa utrwalonych preparatów bakterii – praca w grupach 2-osobowych, opis słowny tego co widzimy, analiza z całą klasą
4) Znaczenie wirusów i bakterii w przyrodzie i gospodarce człowieka- burza mózgów
Notatka dyktowana w trakcie omawiania każdego z podpunktów.
10 min
5 min
8 min
7 min
W sumie: 30min
Utrwalenie wiadomości.
Ćwiczenie ze zbioru zadań : 1
Podyktowanie pracy domowej
3 min
Integracja wiedzy.
Jaką profilaktykę należy stosować przy chorobach wirusowych i bakteryjnych?
4 min
Czynnościowa struktura lekcji
Ogniwo lekcji
Czynności ucznia
Czynności nauczyciela
Środki dydaktyczne
Metody nauczania
Kształtowane kompetencje
docelowe
pośrednie