Wywiadówka korekcyjna
WYWIADÓWKA Z GIMNASTYKI KOREKCYJNEJ
Wady postawy, a szczególnie częstość ich występowania można by nazwać dziś problemem społecznym. Przyczyny powstawania wad i ich rozwój jest różnorodny. Niezależnie od przyczyn wywołujących wady postawy, na które w większości nie mamy wpływu, istnieją czynniki środowiska zewnętrznego.
Zrozumienie znaczenia tych czynników jest często kluczowe dla przebiegu wad postawy. Zdając sobie sprawę, że w pojedynkę nauczyciel prowadzący gimnastykę korekcyjną bez pomocy ze strony środowiska zewnętrznego tzn. rodziców i innych nauczycieli jest z góry skazane na porażkę.
Tylko działanie kompleksowe może przynieść zamierzone rezultaty i tak zrodził się pomysł wywiadówki z gimnastyki korekcyjnej dla rodziców. Odbywa się ona corocznie, w drugiej połowie września każdego roku. Spotkanie to ma na celu zapoznanie rodziców i nauczycieli z wadami postawy, omówienie sposobu obserwacji postawy dziecka, zapoznanie z profilaktyką wad postawy, zaprezentowanie ćwiczeń z gimnastyki korekcyjnej. Rodzice na zakończenie otrzymują broszurę, która zawiera skrócone informację z zebrania oraz zestaw ćwiczeń korekcyjnych do domu. Chcielibyśmy zaprezentować te dwa elementy spotkań z rodzicami :
A) wiadomości przekazane na spotkaniu orazB) broszurę dla rodziców
PLAN
1. Postawa ciała.
· co to jest postawa ciała ?
· co wpływa na postawę ciała ?
2. Metody oceny postawy dziecka.
3. Krótka charakterystyka wad postawy:
· skoliozy
· plecy okrągłe
· plecy wklęsłe
· plecy wklęsło-okrągłe
· plecy płaskie
· płaskostopie
4. Profilaktyka wad postawy.
5. Film.
6. Przekazanie broszury dla rodziców
7. Podsumowanie.
8. Pytania rodziców.
1. Postawa ciała Postawa to sposób trzymania się, poruszania się człowieka.
Filarem prawidłowej postawy jest kręgosłup /porównanie do namiotu/.
Mówimy, że kręgosłup jest prosty bo ma właściwie ukształtowane krzywizny fizjologiczne. Istotną sprawą jest właściwa siła i proporcja długości mięśni. Postawa ciała jest cechą indywidualną każdego człowieka, często zależy ona od stanu fizycznego czy psychicznego dziecka jak również od pory dnia.
Wszelkie nieprawidłowości i odchylenia od postawy prawidłowej to wady postawy, gdzie przyczynami mogą być:
Ø niedobór ruchu – siedzący tryb życia / osłabienie mięśni /
Ø przyjmowanie jednorodnych i długotrwałych częsta nieprawidłowych pozycji w szkole czy w domu / odrabianie lekcji, oglądanie telewizji, gra na komputerze /
Przeanalizujmy jeden dzień naszego dziecka : od 4 do 7 godzin spędza w szkole, 2 do 4 godzin odrabia lekcje, ok. 3 godziny to odpoczynek – często w pozycji siedzącej oglądanie TV lub gra na komputerze, 1 godzinę spożywa posiłki, a reszta to sen ale czy w prawidłowej pozycji.
Ø zaburzenia napięcia mięśni – w skutek długotrwałej choroby często dochodzi do osłabienia ich siły i napięcia co w konsekwencji rozpoczyna proces wady postawy.
Głównymi niebezpieczeństwami okresami, w których dochodzi do rozwoju wad postawy są:
Ø okres od 6 do 10 lat – gdzie występuje kilkugodzinne przebywanie w pozycji siedzącej,
Ø okres od 12 do 15 lat – okres dojrzewania – intensywny przyrost długości kończyn i znaczne osłabienie siły mięśniowej.
2. Metody oceny postawy dziecka.
Celem omówienia metod oceny nie jest wyręczenia lekarza, ale nabycie umiejętności zasad obserwacji postawy z jednej strony i umiejętność śledzenia zmian w postawie dziecka / poprawy lub zwiększenia objawów nieprawidłowych w wyglądzie dziecka /.
Przy obserwacji zwracamy uwagę na symetryczne ustawienie:
a - od przodu /foliogram 1/
- w pionie – brody, mostka, pępka, spojenia łonowego, kolan,
kostek wewnętrznych.
- w poziomie – barków, obojczyków, bioder, kolan, kostek,
b – od tyłu:
- pion pokrywa się ze środkiem potylicy, wyrostkami kręgosłupa podając na szparę między pośladkową i niżej między kolana oraz między kostki.
- W poziomie – barków, łopatek, bioder, trójkątów talii, fałdów podkolanowych oraz zdjęć podkolanowych.
Asymetria mogłaby świadczyć o wadzie postawy często o bocznych skrzywieniach kręgosłupa. Częsta i prostą metodą wykrywającą boczne skrzywienia postawy jest metoda Bertranda / foliogram 2 / polegająca na badaniu w skłonie w przód zwracając uwagę na symetrię skłonu oraz na równe ustawienie stóp. Asymetria wysokości poziomu pleców świadczy o bocznym skrzywieniu.
Przy obserwacji z boku / foliogram 3 / zwracamy uwagę : ustawienie głowy, barków, krzywizny kręgosłupa, ustawienia bioder, kolan, stóp.
3. Wady postawy
A – skolioza / foliogram 4 / – boczne skrzywienie kręgosłupa jest to wada postawy gdzie następuje odchylenie wyrostków kolczystych od pionu. Stopień zaawansowania wady można określić kątem skrzywienia. Przyczyny powstawania skolioz są w 80-90% idiopatyczne czyli z nieznanych przyczyn. Dlatego leczenie tego rodzaju wad postawy jest niezmiernie trudna gdyż działamy na skutek a nie na przyczynę i często za sukces należy uznać zatrzymanie wady.
B – plecy okrągłe / foliogram 5 / – wada postawy polegająca na nadmiernym wygięciu kręgosłupa ku tyłowi. Obejmuje swym zasięgiem głównie część piersiową kręgosłupa. Wśród przyczyn powstawania pleców okrągłych wymienić należy: zmęczenie dziecka, zbyt długa pozycja siedząca osłabienie po chorobie, słaby wzrok, zbyt wysoki wzrost w stosunku do rówieśników, ukrywanie rosnących piersi u dziewcząt.
C – plecy wklęsłe / foliogram 6 / – wada postawy polegająca na nadmiernym pogłębieniu lordozy lędźwiowej. Częstą przyczyną powstawania tej wady jest dystonia mięśniowa.
D – plecy wklęsło-okrągłe / foliogram 7 / – w wadzie tej zwiększa się lordoza lędźwiowa i kifoza piersiowa. Częstą przyczyną pierwotną tej wady jest zwiększony kąt przodopochylenia miednicy.
E – plecy płaskie / foliogram 8 / – to spłaszczenie krzywizn fizjologicznych. Kręgosłup w tej wadzie nie spełnia swojej roli amortyzatora.
F – płaskostopie / foliogram 9 / – wada postawy polegająca na obniżeniu fizjologicznych łuków podłużnych stóp, a często również poprzecznych. Płaskostopie często łączy się z koślawością pięt, czyli przesunięciem kości piętowej na zewnątrz. W badaniu dziecka zwracamy uwagę na wyżłobienie stopy, co łatwo możemy zaobserwować oglądając np. ślady mokrych stóp na podłożu.
4. Profilaktyka wad postawy.
W profilaktyce wad postawy bardzo ważną rolę ogrywają rodzice, który powinni stworzyć odpowiednie warunki pracy /odrabianie lekcji/ i odpoczynku oraz snu dla swoich dzieci.
Podczas snu należy dziecku zapewnić odpowiednie warunki tzn. dziecko powinno mieć własne łóżeczko z materacem pośrednim między miękkim a twardym podłożem, poduszką uzupełniającym przestrzeń między głowa a łóżeczkiem.
Podczas odrabiania lekcji w domu istotną rolę spełnia stworzenie prawidłowego stanowiska pracy / biurko i krzesło ( foliogram 10 ) dostosowanie do wzrostu dziecka /. Zwrócenie uwagi na odpowiednią pozycję podczas odrabiania lekcji jak również na zmiany pozycji podczas czytania ( foliogram 11 ).
Dojście do szkoły oraz noszenie często dość ciężkiego tornistra wymaga wymaga, aby było to noszenie symetryczne np. plecak.
Praca w szkole wymaga, aby dziecko miało dostosowane krzesło oraz ławkę do swojego wzrostu, a podczas siedzenia trzymało się prosto
Nie należy zwalniać dziecka z lekcji w-f z błahych powodów / każdy ruch i różnorodne formy aktywności są bardzo korzystne biorąc pod uwagę ogólny rozwój organizmu oraz wzmacnianie mięśni.
Bardzo istotną rzeczą jest nauczanie i wyrobienie u dziecka nawyku prawidłowej postawy podczas odrabiania lekcji, siedzenia, stania, czynności domowych ( foliogram 12 ) oraz podczas odpoczynku.
5. Projekcja filmu „Tryb życia z wadami postawy”.
6. Przekazanie broszury dla rodziców.
Krótka informacja jak należy skorzystać z zestawów ćwiczeń domowych.
7. Podsumowanie
Reasumując dzisiejsze spotkanie istotnymi elementami dziecka z wadami postawy są:
Ø systematyczny udział w ćwiczeniach zespołowych gimnastyki korekcyjnej,
Ø codzienne indywidualne ćwiczenia w domu pod okiem rodziców
Ø o ile to możliwe to pływanie korekcyjne
Ø aktywny tryb życia
Ø profilaktyka związana z : pracą w szkole, domu, odpoczynkiem,
snem itp.
8. Pytania rodziców.