Zagadnienia oraz przykładowe pytania pomocne w przygotowaniu się do egzaminu z psychologii, opracowane zostały przez Zespół Psychologów Centrum Edukacji Nauczycielskiej Uniwersytetu Wrocławskiego.
WYKŁAD 1: PRZEDMIOT I ZADANIA PSYCHOLOGII. WSPÓŁCZESNE KIERUNKI W PSYCHOLOGII.
WAŻNE ZAGADNIENIA:
Czym zajmuje się psychologia?
Jakie są główne zadania psychologii?
Czym różni się psychologia naukowa od stosowanej?
Jaki cel wychowania stawia sobie kierunek psychodynamiczny /
poznawczy / behawioralny /humanistyczny / ewolucjonistyczny /
biologiczny w psychologii?
Czym zajmują się badacze należący do nurtu psychodynamicznego / poznawczego / behawioralnego / humanistycznego / ewolucjonistycznego / biologicznego w psychologii? Jak postrzegają naturę ludzką przedstawiciele kierunku psychodynamicznego / poznawczego / behawioralnego / humanistycznego / ewolucjonistycznego / biologicznego w psychologii?
PRZYKŁADOWE PYTANIA:
1.Przedstawiciele, której koncepcji uważają, że zachowaniem człowieka kierują instynkty i popędy:
a) Koncepcji behawiorystycznych
b) Koncepcji poznawczych
c) Koncepcji psychodynamicznych
d) Koncepcji humanistycznych
2.Popęd, nieświadomość, konflikt to pojęcia charakterystyczne dla:
a) Koncepcji behawiorystycznych
b) Koncepcji poznawczych
c) Koncepcji psychodynamicznych
d) Koncepcji humanistycznych
3.Procesy zachodzące w mózgu i układzie nerwowym to główny temat badań kierunku:
a) Behawiorystycznego
b) Biologicznego
c) Ewolucjonistycznego
d) Poznawczego
4. Przystosowanie psychiczne ukształtowane w drodze ewolucji to główny temat badań kierunku:
a) Behawiorystycznego
b) Biologicznego
c) Ewolucjonistycznego
d) Poznawczego
5. Główny przedmiot badań kierunku ewolucjonistycznego w psychologii to:
a) Procesy zachodzące w mózgu i układzie nerwowym
b) Nieświadome popędy i konflikty
c) Przystosowanie psychiczne ukształtowane w drodze ewolucji
d) Procesy warunkowania
6. Behawioryści uważają, że zachowanie jednostki zdeterminowane jest przez:
a) Warunki środowiskowe
b) Procesy biochemiczne zachodzące w układzie nerwowym
c) Procesy umysłowe
d) Emocje
7. Behawioryści nie uwzględniają takich właściwości człowieka jak:
a) Zewnętrzna sterowność
b) Działanie i przystosowanie pod wpływem kar i nagród
c) Emocje
d) Potrzeba samorealizacji
8. Myślenie, język, wyobrażenia, rozwiązywanie problemów to problematyka, którą zajmuje się:
a) Psychologia poznawcza
b) Behawioryzm
c) Psychologia humanistyczna
d) Kierunek psychodynamiczny w psychologii
9. Przedmiotem badań kierunku humanistycznego w psychologii jest:
a) Doświadczenie ludzkie i potencjał ludzki
b) Język
c) Specyficzne reakcje zewnętrzne
d) Procesy zachodzące w mózgu i układzie nerwowym
10. Przekonanie, że głównym zadaniem człowieka jest dążenie do rozwoju swego potencjału, możliwości i umiejętności żywią przedstawiciele koncepcji:
a) Poznawczych
b) Ewolucjonistycznych
c) Humanistycznych
d) Psychodynamicznych
11. Głównym działaniem człowieka jest dążenie do realizacji własnego potencjału, do samorozwoju". Przedstawiciel którego nurtu psychologicznego mógłby tak powiedzieć:
a) Behawiorystycznego
b) Humanistycznego
c) Psychodynamicznego
d) Poznawczego
12. Nieświadomość to pojęcie stworzone przez twórców:
a) Koncepcji behawiorystycznych
b) Koncepcji poznawczych
c) Koncepcji psychodynamicznych
d) Koncepcji humanistycznych
13. Który kierunek w psychologii zakłada, że natura ludzka jest w pełni zdeterminowana przez środowisko?
a) Kierunek psychodynamiczny
b) Kierunek behawiorystyczny
c) Kierunek biologiczny
d) Kierunek poznawczy
14. Która koncepcja psychologiczna zakłada, że podstawowym dążeniem człowieka jest przekazanie własnych genów, przetrwanie?
a) Koncepcja psychodynamiczna
b) Koncepcja humanistyczna
c) Koncepcja biologiczna
d) Koncepcja ewolucjonistyczna
WYKŁAD 2 i 3: PROCESY POZNAWCZE: SPOSTRZEGANIE, UWAGA, MYŚLENIE, ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW, PROCESY DECYZYJNE, PAMIĘĆ.
WAŻNE ZAGADNIENIA:
• Co to jest uwaga?
• Jakie funkcje pełni uwaga?
• Czym różni się uwaga dowolna od mimowolnej?
• Jakie bodźce przyciągają uwagę mimowolną / dowolną?
• Jak kierować zasobami uwagi?
• Jak w psychologii definiuje się proces spostrzegania?
• Wymień etapy procesu spostrzegania.
• Jakie czynniki wpływają na proces spostrzegania?
• Dlaczego ulegamy złudzeniom w procesie spostrzegania?
• Jak w psychologii definiuje się „myślenie"?
• Co to są schematy poznawcze? Jak są zbudowane?
• Podaj przykłady schematów poznawczych.
• Odnosząc się do wiedzy o schematach poznawczych wyjaśnij, co to są schematy pojęć / zdarzeń /osób? Co to są mapy umysłowe / wyobraźnia wzrokowa?
• Czym różni się skrypt od schematu zdarzeń?
• Czym różni się problem zamknięty od otwartego / dobrze zdefiniowany od źle zdefiniowanego?
• Czym różni się heurystyka od algorytmu?
• Odnosząc się do wiedzy o procesach poznawczych wskaż, jakie muszą być spełnione warunki, aby człowiek mógł podjąć decyzję w sposób przemyślany - racjonalny?
• Odnosząc się do wiedzy o procesach poznawczych, wskaż fazy rozwiązywania problemów prowadzące do racjonalnego podejmowania decyzji.
• Co to są zasady ekonomii poznawczej? W jakich warunkach je stosujemy?
• Podaj przykłady działania zasad ekonomii poznawczej.
• Na czym polega zasada zakotwiczenia / reprezentatywności / dostępności / selektywności / ulegania obrazowym przykładom?
• Jakie czynniki ułatwiają / utrudniają rozwiązywanie problemów?
• Wymień etapy procesu zapamiętywania.
• Odnosząc się do koncepcji bloków pamięci wyjaśnij co to jest pamięć sensoryczna / zmysłowa / operacyjna / krótkotrwała / długotrwała?
• Czym rożni się wydobywanie od przypominania informacji?
• Jakim zniekształceniom ulegają informacje w naszej pamięci?
• Jakie czynniki wpływają na efektywność zapamiętywania?
PRZYKŁADOWE PYTANIA:
1. Percepcja w wąskim ujęciu to inaczej:
a) Odbiór wrażeń
b) Spostrzeganie
c) Identyfikowanie obiektu
d) Rozpoznanie obiektu
2. Percepcja to:
a) Ocena wielkości i kształtu obiektu
b) Określenie funkcji spostrzeganego przedmiotu
c) Nadanie nazwy spostrzeganemu obiektowi
d) Koncentrowanie uwagi na spostrzeganym przedmiocie
3. Etapem procesu spostrzegania nie jest:
a) Odbiór wrażeń
b) Percepcja
c) Pojawianie się złudzeń
d) Identyfikacja - rozpoznawanie obiektu
4. Percepcja jako faza procesu spostrzegania to:
a) Ocena wielkości, kształtu i położenia obiektu
b) Określenie funkcji spostrzeganego przedmiotu
c) Nadanie nazwy spostrzeganemu obiektowi
d) Koncentrowanie uwagi na spostrzeganym przedmiocie
5. Jedną z faz spostrzegania jest:
a) Pojawienie się złudzeń
b) Podejmowanie decyzji czy w polu spostrzeżeniowym pojawił się nowy bodziec
c) Identyfikacja - rozpoznawanie obiektu
d) Koncentracja uwagi na spostrzeganym obiekcie
6. Identyfikacja i rozpoznawanie spostrzeganego obiektu służy określeniu jego:
a) Kształtu
b) Wielkości
c) Funkcji
d) Położenia
7. Dla przebiegu procesu spostrzegania najmniejsze znaczenie ma:
a) Kontekst, w jakim zamieszczono spostrzegane informacje
b) Wiedza i zgromadzone doświadczenia jednostki
c) Aktywność umysłu podczas przetwarzania informacji
d) Potencjał intelektualny jednostki
8. Na przebieg procesu spostrzegania wpływa przede wszystkim:
a) Poziom inteligencji człowieka
b) Kontekst, w jakim spostrzegana informacja została zamieszczona
c) Pojemność pamięci krótkotrwałej człowieka
d) Pasywność umysłu podczas przetwarzania informacji
9. Złudzenia percepcyjne są dowodem:
a) Wpływu kontekstu na proces spostrzegania
b) Wpływu inteligencji na proces spostrzegania
c) Fazowości procesu spostrzegania
d) Nieprawidłowego funkcjonowania układu nerwowego
10. Kiedy przeglądasz gazetę w celu znalezienia przepisu na obiad, twój umysł aktywizuje głównie proces poznawczy określany jako:
a) Myślenie dedukcyjne
b) Uwaga dowolna
c) Uczenie się
d) Zapamiętywanie
11. Do funkcji uwagi zaliczamy:
a) Kodowanie informacji
b) Wydobywanie informacji
c) Odkodowywanie informacji
d) Przeszukiwanie informacji
12. Za zdolność do wybiórczego skupiania się na części wejściowego materiału sensorycznego, aby oddzielić bodźce znaczące od nieistotnych odpowiadają:
a) Procesy uwagi
b) Procesy podejmowania decyzji
c) Procesy rozwiązywania problemów
d) Procesy uczenia się
13. Który z wymienionych niżej procesów przetwarzania informacji nie opisuje funkcji uwagi:
a) Przeszukiwanie pola percepcyjnego
b) Selektywność informacji
c) Czujność na pojawiające się bodźce percepcyjne
d) Zapamiętywanie spostrzeżonych bodźców
14. Selekcja informacji oraz kontrola czynności jednoczesnych to funkcje:
a) Myślenia
b) Uwagi
c) Uczenia się
d) Pamięci
15. Informacje dobrze znane i wielokrotnie już przetwarzane uruchamiają:
a) Mimowolne (automatyczne) procesy uwagi
b) Dowolne (świadomie kierowane) procesy uwagi
c) Proces warunkowania sprawczego
d) Proces zapamiętywania
16. Do metod wydobywania informacji z pamięci należy:
a) Rozpoznawanie informacji
b) Kodowanie informacji
c) Powtarzanie opracowujące
d) Powtarzanie podtrzymujące
17. Do trzech bloków pamięci nie należy:
a) Pamięć sensoryczna
b) Pamięć klasyczna
c) Pamięć krótkotrwała
d) Pamięć długotrwała
18. Pamięć sensoryczna to:
a) Pamięć długotrwała
b) Pamięć krótkotrwała
c) Rejestr sensoryczny
d) Rejestr operacyjny
19. Pamięć długotrwała to:
a) Pamięć mechaniczna
b) Pamięć sensoryczna
c) Magazyn wiedzy, umiejętności i doświadczeń
d) Magazyn przeżyć emocjonalnych
20. Pamięć krótkotrwała to:
a) Pamięć mechaniczna
b) Magazyn przeżyć emocjonalnych
c) Pamięć operacyjna
d) Magazyn wiedzy i umiejętności przechowywania informacji
21. Duża pojemność oraz bardzo krótki czas (0,5-2 sekund) to cechy bloku pamięci:
a) Sensorycznej
b) Operacyjnej
c) Długotrwałej
d) Krótkotrwałej
22. Bardzo duża (niemal nieograniczona) pojemność oraz bardzo długi czas przechowywania informacji to cechy bloku pamięci:
a) Sensorycznej
b) Operacyjnej
c) Długotrwałej
d) Krótkotrwałej
23. Wydobywanie informacji z pamięci odbywa się poprzez proces:
a) Kodowania informacji
b) Przekodowywania informacji
c) Przechowywania informacji
d) Rozpoznawania informacji
24. Myślenie indukcyjne to:
a) Tworzenie map umysłowych
b) Konstruowanie hipotezy na podstawie dostępnych faktów
c) Wyciąganie wniosków z przesłanek zgodnie z prawami logiki
d) Weryfikacja pomysłów
25. Myślenie dedukcyjne to:
a) Tworzenie map umysłowych
b) Konstruowanie hipotezy na podstawie dostępnych faktów
c) Wyciąganie wniosków z przesłanek zgodnie z prawami logiki
d) Weryfikacja pomysłów uruchomione
26. Do struktur wiedzy nie należą:
a) Schematy pojęć
b) Mapy umysłowe
c) Schematy emocji
d) Skrypty
27. Pojęcie zawiera:
a) Cechy wspólne dla danej klasy obiektów
b) Sposoby działania
c) Przepisy dotyczące zachowania się w danej sytuacji
d) Reprezentację poznawczą przestrzeni fizycznej
28. Skrypty to:
a) Schematy zdarzeń
b) Schematy osób
c) Schematy pojęć
d) Reprezentacja przestrzeni fizycznej
29. Mapy umysłowe to:
a) Schematy zdarzeń
b) Schematy osób
c) Schematy pojęć
d) Reprezentacja przestrzeni fizycznej
30. Mapy umysłowe tworzymy używając:
a) Wyobraźni wzrokowej
b) Myślenia
c) Spostrzegania
d) Pamięci
31. Tworzenie nowych schematów poznawczych za pomocą przekształcania dostępnych informacji to główna funkcja:
a) Procesów myślenia
b) Pamięci sensorycznej
c) Procesów uwagi
d) Selekcji informacji dopływających do organizmu
3...