· Istotne cechy nauki o zarządzaniu :
PRZEDMIOT: co jest badane?
ASPEKT: punkt widzenia, z którego rozpatrywany jest przedmiot
CEL: czemu nauka służy?
METODY: stawianie pytań i szukanie odpowiedzi
· Funkcje zarządzania : Planowanie, Organizowanie, Motywowanie, Kontrolowanie
· INTERESARIUSZ – Podmiot, który wpływa na przedsiębiorstwo, oraz powstaje pod wpływem jego działalności ( osoba, instytucja, organizacja)
*pozytywni – np. zleceniodawca projektu, instytucja finansująca go
*negatywni – np. kierownicy rywalizujących innych projektów
*pierwszo i drugorzędni i pozostali
· WPF – wskaźnik płynności finansowej – odzwierciedla zdolność przedsiębiorstwa do regulowania zaciągniętych zobowiązań na określony termin.
· GLOBALIZACJA- Proces polegający na umiędzynarodowieniu się stosunków politycznych, gospodarczych i społecznych.
KORZYŚCI wynikające z globalizacji dla
a) Korporacji – nieograniczone możliwości ekspansji
b) Bogatych państw- przyspieszenie wzrostu gospodarczego, nowe rynki zbytu, nowe miejsca taniej produkcji
c) Biednych państw- przyspieszenie rozwoju gospodarczego, nowe rozwiązania technologiczne, podniesienie stopy życiowej
ZAGROŻENIA dla
a) Bogatych państw- osłabienie władzy państwowej, odpływ miejsc pracy do słabo rozwiniętych krajów, groźba bezrobocia, obniżenie wpływu budżetowego z podatków
b) Biednych państw- uzależnienie od grup kapitałowych, rabunkowa eksploatacja zasobów naturalnych, zanieczyszczenia środowiska, groźba bezrobocia
· MEGATRENDY – trendy ogólnoświatowe, dzielą się na megatrendy:
a) POLITYCZNE- upadek systemu dwubiegunowego (kapitalizm-komunizm), podział polityczny na wschód i zachód, liczne lokalne konflikty, zagrożenie międzynarodowym terroryzmem
b) GOSPODARCZE- podział gospodarczy świata (północ-południe), rozwój wielkich międzynarodowych korporacji, dynamiczny rozwój usług, niskie tempo rozwoju przemysłu
c) SPOŁECZNE- przenikanie kultur, wzrost poziomu życia, szybki wzrost ludności w ubogich krajach i ujemny w krajach rozwiniętych, dłuższy czas wolny, złamanie systemu wartości, rozwój patologii społecznych
d) W NAUCE I TECHNICE- rozwój informatyzacji, telekomunikacji i biotechnologii
e) W EKOSYSTEMIE – wzrost zanieczyszczeń, wymieranie gatunków zwierząt i roślin, wyczerpywanie się złóż
· SPECJALIZACJA- Ogólne zadanie organizacji zostaje podzielone na części sztabowe
*Stanowiska wykonawcze (tu powstaje produkt)
*Stanowiska kierownicze (scalają składniki organizacji wokół wspólnego życia)
*Stanowiska sztabowe (doradzają st. Kierowniczym)
· Sposób pogrupowania elementów organizacji odbywa się na podstawie : Funkcji, Wyrobu, Lokalizacji i Klientów.
· Więzi organizacyjne
a) Więź techniczna – łączy elementy organizacji które biorą udział w jednym projekcie.
b) Więź służbowa – (z góry na dół) wyraża stosunek nadrzędności i podporządkowania.
c) Więź funkcjonalna – polegająca na doradztwie, dostarczanie wskazówek pracownikom innych stanowisk.
d) Więź informacyjna – droga przepływu informacji między stanowiskami.
· ZASADA SKALARNA – Od najwyższego do najniższego stanowiska w organizacji powinna przebiegać wyraźna i nieprzerwana linia władzy.
· FORMALIZACJA – Świadome i racjonalne kształtowanie reguł organizacyjnych. Zapewnia ujednolicenie zachowań oraz powtarzalność działań. Dokumenty normalizujące to : Statut, regulamin, schemat organizacyjny, karta zadań, zakres czynności, instrukcja, instrukcja organizacyjna, zarządzenie, polecenie służbowe, ogólnik.
ORG. MECHANISTYCZNA
ORG. ORGANICZNA
-Sztywne więzi hierarchiczne
-Ustalone obowiązki
-Wiele reguł
-Sformalizowana komunikacja
-Współpraca
-Elastyczne obowiązki
-Niewiele reguł
-Nieformalna komunikacja
· STRUKTURA PROJEKTOWA – tworzenie zespołów do realizacji ściśle określonych zadań. Zadania te są dokładnie określone ze względu na treść, zakres przedmiotowy, koszt i termin realizacji. (przy realizacji dużych przedsięwzięć inwestycyjnych)
ZALETY: wykorzystywanie wiedzy specjalistów, duża elastyczność, szybkie reagowanie na pojawiające się w trakcie pracy problemy
WADY: rywalizacje między poszczególnymi projektami, konflikty zespołu projektowego z resztą, brak poczucia stabilności, przedłużenie realizacji projektu
· STRUKTURA MACIERZOWA – Jak w matematycznej macierzy. Kolumny są odpowiednikami stałych, powtarzalnych funkcji, a wiersze są odpowiednikami nietypowych zmieniających się zadań. W tej strukturze występują dwa ośrodki decyzyjne – kierownik funkcji i kierownik zadania.
*Kryteria rozczłonkowania : Celowy obszar działań (funkcja) , grupa produktów, grupa odbiorców, region geograficzny
ZALETY: wykorzystywanie specjalistycznej wiedzy pracowników, możliwość rozwiązywania złożonych problemów, jasna koordynacja, elastyczność i innowacyjność, odciążenie naczelnego kierownictwa od problemów bieżącego zadania
WADY: wysokie koszty, wydłużenie procesów decyzyjnych, niebezpieczeństwo automatyzacji poszczególnych wymiarów, zamieszania i zakłócenia
· MOTYWOWANIE – układ sił, które skłaniają ludzi do zachowywania się w określony sposób. Schemat motywacji :
· TEORIA MOTYWACJI MASLOWA
· TEORIA MOTYWACJI ERG ALDERFERA
· TEORIA MOTYWACJI DWUCZYNNIKOWA (HERZBERG)
· TEORIA MOTYWACJI ADAMSA (SPRAWIEDLIWOŚCI) - ludzie poszukują równowagi między nagrodami które otrzymują, a nakładem pracy.
1. Ocena relacji między włożonym wysiłkiem, a otrzymaną nagrodą
2. Porównanie swojego wysiłku i otrzymanej nagrody z osobą będącą w podobnej sytuacji
3. Określenie swojej sytuacji jako porównywalnej lub nieporównywalnej
· 5 SIŁ PORTERA
-siła oddziaływania dostawców
-siła oddziaływania nabywców
-natężenie walki konkurencyjnej wewnątrz sektora
-groźba pojawienia się nowych producentów
-groźba pojawienia się substytutów
· STRATEGIE SWOT
a) Defensywna ( mini-mini) w organizacji dominują słabe strony , w otoczeniu dominują zagrożenia
b) Konserwatywna (maxi-mini) w organizacji dominują mocne strony , w otoczeniu dominują zagrożenia
c) Konkurencyjna (mini-maxi) w organizacji dominują słabe strony , w otoczeniu dominują szanse
d) Agresywna (maxi-maxi) w organizacji dominują mocne strony , w otoczeniu dominują szanse