2
Wymagania dotyczące butli do gazów spawalniczych
Podstawy prawne
Butle do gazów stosowanych w spawalnictwie powinny odpowiadać w zakresie budowy, stanu technicznego, barwy, zezwoleń na eksploatację, składowania i transportu wymaganiom określonym w odrębnych przepisach i Polskich Normach, w szczególności:
1. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2312.2003r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy produkcji i magazynowaniu gazów, napełnianiu zbiorników gazami oraz używaniu i magazynowaniu karbidu (04. 07. 59).
2. PN-EN 1800:2006 Butle do gazów. Butle do acetylenu. Wymagania podstawowe, definicje i typy badań.
3. PN-EN 1801:2001 Butle do gazów. Warunki napełniania pojedynczych butli do acetylenu.
4. PN-EN 12755:2002 Butle do gazów. Warunki napełniania wiązek butli do acetylenu.
5. PN-EN ISO 13769:2006 Butle do gazów. Znakowanie butli (z wyłączeniem LPG) – cechowanie.
6. PN-EN 1089-2:2003 Butle do gazów. Znakowanie butli (z wyłączeniem LPG) – etykiety ostrzegające.
7. PN-EN1089-3:2004 Butle do gazów. Znakowanie butli. Kod barwny.
8. PN-EN 730 (cz. 1-2):2006 Sprzęt do spawania gazowego.
Wymagania bezpieczeństwa przy użytkowaniu butli
1. Butli nie wolno rzucać, przewracać, toczyć, uderzać o nie przedmiotami oraz używać ich do celów niezgodnych z ich przeznaczeniem.
2. Ręczne przetaczanie butli jest dopuszczalne tylko w obrębie stanowiska spawalniczego.
3. Butle powinny być ustawiane w pozycji pionowej lub zbliżonej do pionowej, zaworem do góry, i zabezpieczone przed przewróceniem się.
4. Usuwanie rdzy z zewnętrznych powierzchni napełnionych butli jest zabronione. Opróżnione butle należy oczyszczać z rdzy, ale zabezpieczając je równocześnie przed obniżeniem wytrzymałości ścianek, np. za pomocą szczotki stalowej.
5. Butli przeznaczonych do tlenu lub podtlenku azotu nie wolno smarować ani zanieczyszczać smarem, tłuszczem czy innymi substancjami zapalającymi się przy zetknięciu z tlenem i podtlenkiem azotu, ani też dotykać ich zatłuszczonymi rękami, szmatami lub narzędziami.
6. Zabronione jest poddawanie butli zarówno bezpośredniemu działaniu ognia, jak i wysokiej temperaturze - butle powinny być chronione przed nagrzaniem do temperatury przekraczającej 35°C oraz przed bezpośrednim oddziaływaniem iskier i gorących cząstek stałych.
7. Butle napełnione gazami – ustawiane w pomieszczeniach – powinny być oddalone co najmniej o 1m od grzejników centralnego ogrzewania, a od pieców i innych źródeł ciepła z ogniem otwartym – co najmniej o 10m. Jeżeli przy grzejnikach centralnego ogrzewania znajdują się osłony izotermiczne, zabezpieczające butle przed miejscowym nagrzewaniem, odległość między osłonami a butlami może być zmniejszona do 100mm.
8. Butle napełnione gazami i butle opróżnione należy chronić przed opadami atmosferycznymi oraz przed trwałą wilgocią, a ponadto zabezpieczyć przed bezpośrednim działaniem promieni słonecznych.
9. Butle z gazami palnymi cięższymi od powietrza nie powinny być użytkowane i przechowywane w miejscach usytuowanych poniżej poziomu terenu, a zwłaszcza w pobliżu kanałów i studzienek (ograniczenia te nie dotyczą butli zintegrowanych z palnikiem).
10. Zawory butli z pokrętłami powinny być otwierane bez użycia narzędzi – do otwierania i zamykania zaworu butli bez pokrętła powinien być stosowany odpowiedni klucz.
11. Po zakończeniu pracy butle napełnione gazami mogą być pozostawione w miejscu pracy po uprzednim zamknięciu zaworów butlowych. Dostęp do tych butli osobom nieupoważnionym jest zabroniony.
12. W zakładzie użytkującym butle nie wolno przeprowadzać żadnych napraw butli i ich zaworów. Prace tego rodzaju mogą być dokonywane jedynie w zakładach wytwarzających butle lub napełniających je gazem, bądź też w innych zakładach upoważnionych do tego przez organy Urzędu Dozoru Technicznego.
13. Prace związane z używaniem, transportem, przechowywaniem i konserwacją butli mogą być wykonywane tylko przez pracowników przeszkolonych w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy bądź też pod bezpośrednim nadzorem tych pracowników .
Magazynowanie butli
1. Butle napełnione gazami oraz opróżnione z gazów powinny być magazynowane oddzielnie w oznakowanych pomieszczeniach lub miejscach składowych.
2. Zbiorniki te mogą być magazynowane na otwartej przestrzeni, pod zadaszeniem lub w wydzielonym pomieszczeniu.
3. Do magazynowania butli na otwartej przestrzeni powinny być przeznaczone palety – pojemniki o ażurowej konstrukcji.
4. Butle z gazami mogą być wydawane ze składu tylko z kołpakiem ochronnym, nakręcanym na głowicę butli.
5. Niedopuszczalne jest magazynowanie butli:
- W piwnicach.
- Na klatkach schodowych i na korytarzach.
- W przejściach dla pieszych i przejazdach, a także w ich pobliżu.
- W garażach pojazdów.
- W pomieszczeniach przeznaczonych na stały pobyt ludzi.
- Na podestach roboczych urządzeń i innych instalacji.
6. W pomieszczeniu magazynowania butli jest niedopuszczalne ich napełnianie, naprawianie i konserwowanie.
7. Niedopuszczalne jest przetaczanie gazów ze zbiorników przenośnych do innych zbiorników przenośnych poza zakładem napełniającym.
8. Zabronione jest przechowywanie w tym samym pomieszczeniu butli z tlenem, z gazami palnymi oraz z gazami tworzącymi z sobą mieszankę wybuchową, jak również przechowywanie ich z karbidem.
9. Butle z gazami palnymi mogą być przechowywane tylko razem z butlami na gazy obojętne.
Układanie butli
1. Butle napełnione gazem, mające tzw. stopy, powinny być przechowywane w pozycji pionowej; w tym celu wszystkie pomieszczenia składowania należy zaopatrzyć w przegrody lub bariery zabezpieczające butle przed upadkiem.
2. Butle o pojemności powyżej 1litra zawierające acetylen powinny być magazynowane i użytkowane wyłącznie w pozycji stojącej.
3. Butle opróżnione można układać w stosy o wysokości nieprzekraczającej 1,5m, zabezpieczone przed rozsunięciem się lub spadaniem; zawory należy przy tym kierować w jedną stronę.