Złoty podział ( sectio aurea), podział harmoniczny, złota proporcja, boska proporcja ( divina proportio) – podział na dwie części tak, by stosunek długości dłuższej z nich do krótszej był taki sam, jak całego odcinka do części dłuższej. Innymi słowy: długość dłuższej części ma być długości krótszej części i całego odcinka. Stosunek, o którym mowa w definicji, nazywa się złotą liczbą i oznacza grecką literą (czyt. "fi").
Złoty podział wykorzystuje się często w estetycznych, proporcjonalnych kompozycjach architektonicznych, malarskich, fotograficznych, itp. Znany był już w starożytności i przypisywano mu wyjątkowe walory estetyczne. Stosowano go np. w planach budowli na .
W układzie obrazu Święta rodzina Michała Anioła wyraźnie widać pięciokąt gwiaździsty. Renesansowi artyści choćby podświadomie pozostawali pod ogromnym wpływem złotej proporcji. Stosując złote prostokąty na każdym poziomie szczegółowości. Symbol pentagramu służył na wzorzec komponowania przestrzeni, rządząc przede wszystkim układem ludzkich postaci. W tym samym celu używano złotej spirali.
Elementy kompozycji obrazu Leonarda Ostatnia wieczerza ujawniają złotą proporcję. Złoty prostokąt określa zarówno wymiary stołu jak i rozmieszczenie Chrystusa oraz Jego uczniów wokół stołu.
Wiele badań wykazało, że twarz Mona Lisy, tak w całości jak i w szczegółach, wpisuje się dokładnie w elegancki ciąg różnych prostokątów.
Wydawałoby się, że natura, świat który nas otacza nie ma żadnego związku z matematyką, a już na pewno nie występuje tu po raz kolejny, najpiękniejsza we wszechświecie liczba Φ .
A jednak!
Przyjrzyjmy się budowie liścia. Okazało się, że na gałązce każda para liści leżąca pomiędzy dwiema innymi parami wyznacza ich złote cięcie.
W ich układzie na wspólnej gałązce można odnaleźć zastosowanie złotego cięcia.
Między każdymi dwiema parami listków trzeci leży w miejscu złotego cięcia.
Leonardo da Vinci
„człowiek idealny” ukazuje idealne proporcje ludzkiego ciała, odnosząc je do geometrii za pośrednictwem kwadratu i okręgu. Iloraz boku kwadratu i promienia okręgu jest złotym stosunkiem.
Ateński Panteon
Uważany tradycyjnie za wzorzec użycia złotej proporcji w architekturze, choć dokonane na miejscu dokładne pomiary wykazują niewielkie odchylenia.
Uniwersytet w Salamance
Wielki złoty prostokąt dominuje na fasadzie Ville Savoye na obrzeżach Paryża jest doskonałym przykładem zastosowania przez architekta złotej proporcji. Widać ją zarówno na zewnątrz jak i wewnątrz budynku. Corbusier zastosował ją z całą konsekwencją w projekcie wielkim tak z powodu jego funkcjonalności, jak i jego konsekwencji estetycznych.