Szkoła klasyczna :F.W.Taylor-zajmował się głównie kwestią podnoszenia wydajn.,aby nie tylko zmniejszyć koszty ale stworzyć pracownikom możliwość wzrostu wynagrodzeń-wykorzystanie metod naukowych może zwiększyć wydajność bez zwiększania wysiłku.Prace Taylora koncentr. Się na:-pracy poj. Robotnika I nakierowaniu pracą zespołową .Jednym z pierwszych posunięć było:-zebranie I usystematyzowanie obserwacji o pracy robotników ,-zastosowanie eksperymentów I chronometrażu ,-podział pracy na elementarne czynności , -opracował kompleks czynnościowy określający kolejność I czas trwania poszczegól.składowych,-problem wydajności połączył ze standaryzacją narzędzi.Typową dla Taylora metodą badań było poznanie empiryczne I obejmuje ono 4 etapy postępowania: -obserwację I pomiar czynności podzielonych na najdrobniejsze elementy,-analizę I ocenę wyników ,-opracowanie najlepszego wzorca wykonania badanej pracy ,-wdrożenie gotowego wzorca za pomocą instrukcji wykonawczych I zachęt znajdujących wyraz w zasadach wynagrodzenia .W koncepcji Taylora podst.czynnikiem wzrostu wydaj.było:-opracowanie I wdrażanie racjonalnych wzorców pracy ,-należyte przygotowanie warunków I środków pracy dostosowanych do potrzeb fizjologicznych I warunków fizycznych robotnika ,-oddziaływanie na robot.za pomocą bodźców materialnych w formie akordowego systemu ,przy odpowiednio ustalonych normach co miało łączyć interesy pracownika I pracodawcy ,-właściwy dobór ludzi do rodzaju pracy.Uważał iż podst.pracą zarządzających jest dobór I szkolenie siły roboczej.H.L.Gantt-znany twórca wykresów planistyczno-kontrolnych. Zmodyfikował on system zachęt Taylora –odszedł od zróżnicowanych stawek akordowych jako zbyt słabo oddziałujących motywacyjnie I wymyślił dla pracownika dodatkową premię za zrealizowanie normy dziennie, dla nadzorcy za każdego pracownika , to miało skłonić nadzorców do lepszego szkolenia pracowników .H.L.Chatelier-‘naukowa organizacja’, jest także autorem tzw cyklu zorganizowanego działania :-przyjęcie określonego celu ,-badanie środków I warunków działania ,-przygotowanie potrzebnych środków działania ,-wykonanie zamierzonej czynności stosownie do powziętego planu ,-kontrola osiągniętych wyników Karol Adamiecki:-prawo harmonii praca zespołowa będzie wydajna tylko wtedy ,gdy zostanie zharmonizowana (pomocne są tu harmonogramy –podział czynności w zespole , mak.wypełnienie czasu),-prawo podziału pracy ,podział jakiejś pracy na czynności , a następnie wykonanie jej seriami prowadzi do zmniejszenia nakładów pracy żywej I uprzedmiotowionej,-prawo koncentracji , jeżeli dwa lub więcej elementów wykonuje czynności jednakowe ,można połączyć je w jedną grupę działającą razem –wówczas ogólny nakład sił I środków ulegnie zmniejszeniu ,-prawo optymalnej produkcji , w każdej działalności wytwórczej nie należy przekraczać pewnego punktu optymalnego, przekroczenie go pomimo zwiększenia nakładów nie przyniesie wzrostu efektów ekonomicznych. Z zakresu psychologii :-prawo przyzwyczajeń I przekory –wszelkie zmiany organizacyjne napotykają wrodzony upór ludzi ,po przełamaniu tego oporu odradza się tendencja do stosowania dawnych form I to wbrew wymaganiom postępu –inercja przyzwyczajeń .Adamecki zalecał stopniowe wprowadzanie zmianH.Ford-kierunek organizacji pracy I kierowania przedsiębiorstwem , 3 zasady:-mak. Podział pracy,-zautomatyzowana taśma produk. –autokratyczny sposób kierowania W praktyce zwiększyło to wydaj.ale także odbiło się na robotniku powodując zniechęcenie ,niezadowolenie I zmęczenie H.Fayol-większa uwaga na psychiczną stronę człowieka w produkcji oraz na jego uzdolnienia I predyspozycje Interesował się problemami struktur organizacyjnych I organizacją pracy kierowniczej .Patrzył z góry na dół co umożliwiło mu perspektywiczne spojrzenie na całą działalność przedsiębiorstwa. W działalności tej wyróżnił 6 funkcji: -techniczną, -handlową, -finansową(pozyskiwanie kapitału I jego mak.wykorzystanie), -ubezpieczeniowa(ochrona własności I osób), -rachunkowościowa, -administracyjna Za najważniejszą uznał f.administracyjną –‘nerw przedsiębiorstwa’ Administrowanie jest funkcją złożoną : -przewidywanie , -organizowanie, -rozkazodawstwo, -koordynacja, -kontrola Aby przedsiębiorstwo dobrze funkcjonowało należy przestrzegać 14 zasad zarządzania :-podział pracy(który umożliwia wzrost wydaj.pracy w wyniku specjalizacji) –dyscyplina, przestrzeganie przepisów I uzgodnień rządzących organizacją, -jedność rozkazodawstwa, -jedność kierowania ,-podporządkowanie interesu osobistego interesowi ogółu ,- wynagrodzenie powinno być sprawiedliwe dla pracownika I pracodawcy, -centralizacja, -hierarchia, -ład, -odpowiednie traktowanie personelu , -stabilność personelu ,-inicjatywa ,-zgranie personelu Fayol podał cechy kierownika:-fizyczne (zdrowie, energia) –umysłowe ,-moralne ,-edukacyjne, -techniczne, -własne doświadczenie. Uważał iż najważniejszymi zdolnościami robotników są zdolności techniczne , a poza tym twierdził , że umiejętności administracyjne powinny być zdobyte w ten sam sposób co umiejętności techniczne .Weber-koncepcja typu idealnej biurokracji .Osiągnięcia szk.k.-umiejętności kierownicze potrzebne są we wszystkich rodzajach działalności, pokazała kadrze kierowniczej rodzaje problemów z którymi mogą się spotkać. Ograniczenia –jej zasady są zbyt ogólnikowe na potrzeby dzisiejszych złożonych organizacji. Była bardziej przydatna kiedyś , w stabilnym I przewidywalnym otoczeniu.
Szkoła gry organizacyjnej. Grozier I Friedterg („ Szkoła i system”), Kożmiński, Zawiślak („Pewność I gra”). Szkoła ta korzysta ze schematu zaczerpniętego z teorii gier strategicznych. System strategiczny - nic nie potrafimy powiedzieć o systemie poza tym, że znamy system możliwych wyjść (reakcji, zachowań systemu). W tej sytuacji również musimy podejmować decyzje, ale muszą to być decyzje optymalne. Dziedziną która umożliwia poszukiwanie takich optymalnych decyzji jest właśnie teoria gier strategicznych. Szkoła gry organizacyjnej opiera się zatem na teorii gier strategicznych. * Teoria gier strategicznych – zajmuje się podejmowaniem decyzji w sytuacjach nieokreślonych. Podłożem nieokreśloności jest konflikt interesów między uczestnikami organizacji (graczami). Jeśli konflikt jest nierozstrzygnięty zwiemy go antagonizmem. Jest zawsze zbiór działań, mogących stanowić rozwiązanie konfliktu – są to strategie. Podstawowe zadanie teorii gier- poszukiwanie metod umożliwiających podejmowanie optymalnych decyzji, zwanych stanami równowagi. John Neumann, J. Morgenstern - twórcy terii gier strategicznych. Prawo Morgensterna- dotyczy prognoz: prognozy często się nie sprawdzają – prognozy rodzą się dla zjawisk negatywnych, w sytuacjach pesymistycznych, więc prognozy mają na celu uświadomienie społeczeństwu I politykom ewentualne zagrożenie I uruchomić działanie mające na celu zapobieganie im.
Regulacje prawne w l-ctwie po 1w.ś.- * rozporządz. R M z XI 1920r-kierownictwo nad LP sprawuje Min. Roln. I Dóbr Państw. za pomocą zarządów okręgowych. Minister ustalał taryfę ( cennik ) i LP nie mogły sprzedawać po cenie niższej od taryfy. * VI 1924r. Rozparz. Prezyd. RP” O strukturze przedsięb. Polskie LP „- zniesiono istniejące okręgowe zarządy LP; choć PLP otrzymały statut przedsiębiorstwa to jednak nie posiadały osobowości prawnej (nie były w pełni skomercjalizowane ,a co za tym idzie –samodzielne ). XII 1924r.- rozp. Prezydenta „O organizacji administracji LP”- sprawy gosp. w LP zostały wydzielone w odrębną gałąź admin. Państ., którą kierował Min.Rolnictwa i Dóbr Państw. za pomocą Dyrekcji Naczelnej LP, Dyr. LP I N-ctw. Ta gałąź admin ,państw. miała cechy jedn. o charakterze zakładu –funkcjonowała na zasadzie samodzielności państw. ,ale nadwyżkę musiała przekazywać do budżetu państwa. Pracownicy zatrudnieni byli na zasadach cywilno-prawnych *Dekret Prezydenta IX 1936r „ O państwowym gosp. leśnym LP”-LP zachowały pewne cechy odrębnej gałęzi admin.państw., zachował ważność cały rozdział o administracji z zarządzenia z XII 1924r, obowiązek prowadzenia działaln. gosp. na zasadzie najwyższej rentowności., LP tworzyły fundusz uzupełnienia stanu posiadania, LP mogły prowadzić przemysłowy przerób drewna (mogły posiadać tartaki, fabryki przerobu itp.) ,doprowadziło to do ogromnego rozwoju przem.tart.
Twórcze myślenie: Bórza mózgów-proces rozwiązywania problemów; dwie czynności: intelektualne kształtowanie pomysłów i ocena pomysłów. Jest to klasyczna forma odroczonego wartościowania-polega na oddzieleniu w czasie pomysłu i ich oceny. Metoda zespołowego produkowania pomysłów; polega na :1.Problem przedstawić należy w prosty sposób.2.Przewodniczący wyjaśnia zasady narady: a)szybko i zwięźle formułujemy pomysły i rozwiązania. b)każdy pomysł jest dobry. c)pomysłów powinno być jak najwięcej. d)dopuszczalne jest modyfikowanie pomysłów. Warunki efektywności:1.Osoby powinny znać się na zagadnieniu, być równej rangi, ok.10 osób, płeć mieszana.2.Zebranie w godz. Rannych, poprzedzone lekkim posiłkiem.3.Jeden głos-jeden pomysł.4.Przewodniczący aktywnie kieruje zebraniem, pobudzając zebranych.5.Zebranie trwa do kilkudziesięciu minut. Zebrany materiał analizują fachowcy wyławiając najlepsze pomysły. Metoda Jordana-jak poprzednia ,nie uświadamia się uczestników dokładnie o co chodzi ,osoba kierująca stopniowo zawęża zakres dyskusji ,a na koniec odkrywa problem. Metoda Philipsa-uczestników dzieli się na kilka 5-6 osobowych grup ,które przez 10-15 minut dyskutują, a następnie przedstawiciele podgrup omawiają uzyskane wyniki.
Teorie kierowania ludzmi: Teoria X: 1.Należy kierować ludźmi ,pobudzać ich, nadzorować, naginać ich postępowanie.2.Ludzie zachowują się w stos. Do firmy biernie ,wrogo.3.Człowiek jest leniwy, pracuje jak najmniej.4.Nie ma ambicji, najchętniej byłby kierownikiem.5.Jest egoistą, sprawy firmy są mu obojętne.6.Nie lubi zmian.7.Jest łatwowierny i niemądry. Teoria Y:1.Ludzie stają się bierni w wyniku swoich doświadczeń w pracy.2.Ludzie mają predyspozycje do rozwijania swych uzdolnień.3.Kierownictwo musi zapewnić warunki do realizacji przez pracowników własnych celów I jednocześnie celów firmy. Teoria Z:1.W wolnym społeczeństwie cele firmy określają miliony.2.Przedsiębiorstwo powinno umożliwić pracownikom zaspokajanie ich potrzeb.3.Konsument chętnie widzi zmiany I nowe rozwiązania.4.Człowiek nie jest wrogo nastawiony do firmy. Ale zmiany mogą mu zagrażać.5.Kierownictwo może zapobiec wewnętrznym oporom, nastawiając się na współpracę z pracownikami. *Rozporządzenia (ustawy) po II W.Ś.- Ustawa z 20 XII 1949r. „O państwowym gosp. leśnym”-ustawa określała , kto sprawuje administracje LP- zostały tu określone 2 przedsiębiorstwa :LP, posiadające osobowość prawną –w zakresie gosp. leśnej (hodowla, ochrona) , przedsięb. tworzone na mocy obowiązujących przepisów-w zakresie zbytu, przerobu, pozyskania .Powołano rejony L i zarządy LP. Nadzór nad PGL obejmował Min. Leśn. I Przem.Drzewnego, pozostałe lasy należały do innych resortów. Obowiązywała zasada trwałości I ciągłości użytkowania. Mała rentowność, wydatki z własnych dochodów X 1958r-zarządy Lpprzeksztalcono w przedsięb. Wielozakładowe.Z 1 I 1959r utworzono Naczelny Zarząd LP. 17 XII 1959r zarządy LP przekształcono w Okręgowe Zarządy LP, działające również jako przedsięb. wielozakł..W skład OZLP weszły n-ctwa I inne jedn. pomocn. Jako zakłady.1 I 69r-rozp.RM,na podst. Którego powołano do życia”organizację gosp. LP”.Bióro:Naczelny Zarząd LP. Rozszerzono przepisy o przedsięb.28 IX 91r sejm przyjął” ustawę o lasach” *27 IV 97r-znowelizowano tę ustawę. Na jej mocy powołana została do życia jedn. organ. o nazwie Państwowe Gosp. Leśne LP.Wg. ustawy lasami ,które należą do Skarbu Państwa zarządza PGL LP.
Dyrektor-jednoosob. Przedstawiciel ,podejmuje i odpowiada za decyzje; kierownictwo naczelne. Działalność dyrektora obejmuje:1.Zarządzanie-dział. W obrębie danej firmy, jest zwierzchnikiem wszystkich pracowników.2.Reprezentowanie przedsiębiorstwa na zewnątrz-w imieniu jednostki gosp.; wyst. jedno- lub dwuosobowo. Zastępcy I reszta kierownictwa-rola pomocniczo-wykonawcza-kierownictwo wewnętrzne-mają określone przez dyrektora zadania odp. za swe decyzje. Kierownik odp. za:-to czego jest sprawcą;-za to za co mógłby być sprawcą(dobór pracowników).Odp. ma charakter:moralny, prawny, łużbowy. Obowiązki kierownika: spowodowanie aby cele jedn. gosp. były realizowane; -stworzenie warunków do realizacji zadań; -pobudzenie podwładnych do twórczej pracy; -przyzwyczajenie podwładnych do dokładnego wyk. Zadań; -przyczynienie się do awansu zawodowego pracowników.
Spółki – Przedsiębiorstwo indywidualne-nie ma szczególnych regul. prawnych np;ZUL, -zgłoszenie do ewid. 14 dni od założ.-pełmomocnictwo określenie przedmiotu dział. gosp., nazwa firmy ,ustanowienie pełnomocników, data rozp. dział.-zgłoszenie dział do GUS, ZUS, -założenie konta, -NIP, ten sam co właściciela. Jest to forma podatna na bankructwo. S.cywilna-właściciel ze wspól. Rejestracja –umowa s. cywilnej procedura jak wyżej ale oddzielny NIP. Działa zawsze na podst. Umowy pisemnej która zawiera oświadczenie o utworzeniu spółki personalia I adresy wspól. kto spółkę reprezentuje I w jaki sposób ,-cel I przedmiot działania, -obszar dział, -zobow wspól do wykonywania określonych zadań,-określenie rodzaju I wartości wkładu. Mogą też być zawarte informacje:-sposób podziału zysków,-zasady prowadzenia spółki,-czas trwania spółki,- zasady wypowiedzenia udziału,-rozliczenia po zakończeniu dział,.ważna jest jednomyślność wspól. S.C nie ma osobowości prawnej I wspól, odpowiadają za zobowiązania spółki nie tylko jej majątkiem ale I własnym , każdy wspól, ma równy udział w zyskach ale nie każdy w stratach, każdy z nich może wyk, czynność nagłą której zaniechanie doprowadzić mogłoby do strat. S.jawna-w lasach raczej nieprzydatna-najgorsza forma spółki handlowej, działa na podst, kodeksu handlowego, nie ma osobowości prawnej I nie podlega wpisowi do rejestru handlowego ,wspól, odpowiadają solidarnie I całym swym majątkiem za zobowiązania spółki, nie ma zarządu i rady nadzorczej. S. komandytowa-art.143 i157 kod, handlowego, oraz odp, przepisy dotyczące spółki jawnej . forma tzw. Spółki cichej , suma komandytowa-to suma zadeklarowana w umowie przez komandytariusza. Wkład –określona wartość majątkowa przez którą k. pomnaża wartość spółki.nie ma ona osobow. Prawnej, musi występować pod firmą w nazwie nie może być nazwiska komandytariusza. Na każdego komandytariusza przypada wspólnik tzw komplementariusz. Spółka z.o.o-art.158 i 306, odp, ograniczona do wys, wniesionego wkładu, za zobowiązania podatkowe wspólnicy odpowiadają swym majątkiem. Warunki powst. S.z.o.o:-zawarta umowa lub akt notarialny,-wniesiony cały kapitał założeniowy,-ustanowione władze spółki,-dokonany wpis do rejestru handlowego,-zarządz, ozgromadzeniu kapitału zakładowego(min. 4000 PLN),-wzór podpisu prezesa spółki. Kapitał zakładowy-wartość czystego majątku spółki który spółka zobowiązuje zachować w nienaruszonej postaci(w interesie wspól) mogą tu być nieruchomości ,wierzytelności. Udziały w spółce z.o.o są imienne i nie mogą być wystawiane na okaziciela –nie są to papiery wartościowe. Władze spółki-zgromadzenie wspól, -ustalenie strategii dział, spółki . Zarząd bezpośrednio kieruje dział spółki reprezentuje ją na zew,może być on wielo- lub jednoosobowy. Rada nadzorcza lub komisja rewizyjna-kontroluje w imieniu wspólników działalność zarządu , obowiązek powoływania gdy kapitał zakładowy większy od 25tyś a liczba wspólników >50osób. KR tylko do badania sfery finansowej zbiera się zależnie od potrzeb. RN działa stale . Rozwiązanie ,likwidacja- z przyczyn przewidzianych w akcie założycielskim sp-ki , na podstawie uchwały wspólników w akcie notarialnym , w skutek upadłości sp-ki lub orzeczenia sądowego . Powinna tu być przeprowadzona likwidacja która ma charakter obligatoryjny. Sp-ka ZOO w likwidacji – jest to forma która ma osobowość prawną ,sp-ki ZOO mogą się ze sobą łączyć przez przeniesienie całego majątku na inną sp-kę w zamian za udziały.