Ozdobne
Rola natury w życiu człowieka
·Naturalne pierwotne środowisko w którym pojawił się człowiek
- zielone płuca ziemi (produkcja o2, pobieranie co2)
- źródło energii (pożywienia, surowce: węgiel ropa, gaz)
·schronienie, budulec, pożywienie, odzież, lekarstwa
Związek z naturą zawsze zapewniał człowiekowi przetrwanie
· - Istnienie roślin jest warunkiem naszego przetrwania
· - Związek z naturą jest zakodowany w naszych genach
· - kontakt z roślinnością jest warunkiem dobrego samopoczucia, zapewnia spokój i poczucie bezpieczeństwa
· - podobieństwo budowy cząstek hemoglobiny i chlorofilu
· - kontakt z naturą łączy nas z przeszłością
· - efekt cieplarniany = konieczność wprowadzenia nowych roślin
· - w dawnych czasach ludzie nie kontaktowali się z nią, nie zagrażali jej
· - w miastach rośliny są gośćmi
· - rola roślin dla naszego dobrego samopoczucia i zdrowia
Preferencje OGRÓD BEZ BARIER
Jak urządzić ogród dostosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnością
Obecność roślin wpływa dobrze na zdrowie samopoczucie
Ogród przydomowy
- Miejsce odpoczynku, rekreacji, relaksu i aktywności fizycznej
- przyjazna człowiekowi przestrzeń
- daje poczucie bezpieczeństwa i prywatności
- bierny i czynny kontakt z naturą
- terapeutyczna przestrzeń
Praca w ogrodzie
- poprawa kondycji fizycznej, zwiększenie siły mięśni
- poprawa koncentracji
- redukcja stresu
- obniżenie napięcia i agresji
- zwiększenie pewności siebie i własnej wartości
· Konwencjonalny ogród może być nieatrakcyjny, niewygodny , niebezpieczny dla osób chorych
Ogród przyjazny niepełnosprawnym użytkownikom
- dostępność i funkcjonalność
- bezpieczeństwo
- dostosowany do konkretnych ograniczeń
- łatwy dostęp do roślin
- możliwość wykonywania prac
Ogród dla niepełnosprawnych
- prostota kompozycji
- bogactwo barw, faktur, zapachów, dźwięków
- atrakcyjny prze cały rok- z kilkoma punktami przyciągającymi wzrok i ułatwiającymi orientację
- miejsce uprawy roślin użytkowych
- dobry widok z domu na kompozycje roślinne
- oświetlenie
- odpowiednie rozmiary
- wolny od hałasu
- Rośliny wabiące ptaki, motyle
- ogród zimowy
Jak urządzić ogród aby był bezpieczny dla
niepełnosprawnych ruchowo i sensorycznie osób?
Jak umożliwić samodzielne, aktywne korzystanie z ogrodu?
Ogrody dla osób niepełnosprawnych ruchowo i starszych osób.
Zasady urządzania ogrodu
· drzwi i bramy są przesuwane, lekkie i dają się łatwo otwierać
· wszystkie drzwi i bramy muszą być na tyle szerokie, by mieścił się w nich wózek inwalidzki
· dla osób na wózkach pochylnie podnośniki obok schodów
· pochylnie przejścia między zagonami, ścieżki ????? dla osób na wózkach i z balkonikami
· stopnie schodów powinny mieć szerokość 28 cm i wysokość 15 cm wyraźnie oznaczone brzegi i poręcze
· brak ostrych zakrętów które utrudniają poruszanie się na wózku
· aby wózek mógł wykonać pełny obrót ścieżka powinna mieć szerokość 150 cm można też z boku
· ścieżki ulokować miejsca do cofania wózka nawierzchnie z materiału antypoślizgowych, o porowatej strukturze lub ścieżka z 2% spadkiem zapewniającym odpływ wody
· nawierzchnia powinna być jednolita odporna na ciężar wózka
· nawierzchnia nie może być śliska gdy pada deszcz
· trawniki bardzo utrudniają jeżdżenie na wózku i poruszanie się o kulach
· poręcze przy schodach i wzniesieniach terenu
· należy urządzić miejsce do odpoczynku w cieniu,
· ławka pod drzewem, w altana
· ławki powinny mieć siedziska na wysokości 40-50 cm,
· długości 40-50, z podłokietnikiem ułatwiającym wstanie
· dla osób starszych warto umieścić ułatwiające orientacje punkty (fontanna, drzewo)
· osobom starszym ułatwi orientację w ogrodzie prosty układ ścieżek, w formie pętli
· kontakt z roślinami i prace umożliwiające podwyższenie zapory lub ??? do uprawy roślin oraz podwyższone zbiorniki wodne
· w małych ogrodach zastosowano pionowe konstrukcje i skrzynie z kratami ???, ściany kwiatowe, pionowe stelaże
· profesjonalnym i tańszym rozwiązaniem jest uprawianie roślinw doniczkach, skrzyniach, leżących pojemnikach
· do pracy należy używać lekkich narzędzi specjalnie przygotowanych dla osób niepełnosprawnych
· podwyższone zbiorniki wodne obudowane drewnem, cegłami
· poręcze z drewna i metalu
Podwyższone zapory dla osób na wózkach inwalidzkich
Wysokość 60-75 cm
Szerokość dostęp z 1 strony: 60 cm
dostęp z 2 strony 90-120 cm
Średnica 90-120 cm
Dla osób poruszających się o kulach
Wysokośc 75-90 cm
Szerokość z 1 strony 60 cm
z 2 strony 120 cm
Średnica 120 cm
Zagony dostępne z poziomu gruntu
Wysokość 15-30 cm
Szerokość z 1 strony 60 cm
z 2 strony 90-120 cm
Średnica 120 cm
Ogrody dla osób niewidomych i niedowidzących
· prosty, czytelny układ ścieżek i najlepiej krzyżujących się pod kątem prostym
· szerokość ścieżek minimum 1m
· zróżnicowane nawierzchnie pozwalające łatwo zorientować się w jakiej części ogrodu się przebywa
· inna faktura nawierzchni przy schodach ścianach
· oznakowane w jaskrawych kolorach
· elementy wolnostojące powinny być z boku
· meble i inne elementy wolna stojące powinny mieć kolory kontrastujące z podłożem
· poręcze wzdłuż alejek ???? poruszanie się po ????
· W centralnej części umieścić element wydobywający dźwięk umozliwiajacy orientację
· kontakt z roślinami i prace pielęgnacyjne pod ????
· bezpieczne łatwe w użyciu narzędzia ogrodnicze,
· dla niedowidzących – oznakowane w jaskrawych kolorach
W tradycyjnym ogrodzie nacisk kładzie się na barwę kształt i inne wizualne aspekty ogród taki dostarcza jednowymiarowych wrażeń i jest praktycznie niedostępny dla osób niewidomych
Dotyk, węch, smak i słuch mogą wzbogacić odbiór ogrodu
Ogród sensoryczny
· Zapach roślin o pachnących kwiatach, aromatycznych liściach
· Faktura: roślin o owłosionych lub pokrytych kutnerem liściach o różnej fakturze liści, puszystych kwiatostanach, drzewa o korze ciekawej w dotyku
· Dźwięk: rośliny o szumiącym na wietrze ulistnieniu, dzwonki wietrzne, płynąca woda, ptaki, owady
· smak: warzywa, owoce, zioła
· Barwa: rośliny o kolorowych kwiatach, barwnym ulistnieniu, drzewa i krzewy o liściach przebarwiających się jesienią, dekoracyjnych owocach
Rośliny w ogrodzie uniwersalnym
· Należy stosować bezpieczne rośliny bez kolców, cierni, trującego soku, które nie powodują oparzeń alergii, do roślin trujących należą gatunki jaskrowatych, makowatych, wilczomleczowatych
· należy unikać sadzenia przy ścieżkach roślin zrzucających owoce i liście mogące spowodować poślizgniecie
· nie należy sadzić zbyt blisko ścieżek drzew, krzewów silnie się rozrastających, których gałęzie mogą wystawać na ścieżkę
· nie sadzić drzew o płytkim systemie korzeniowym, dającym odrosty
· nie sadzić roślin trudnych w uprawi oraz atakowanych przez choroby i szkodniki
· rośliny atrakcyjne cały rok, wabiące ptaki i motyle
· ie sadzić roślin wabiących owady w pobliżu ławek
· dla osób niewidzących i starszych dobrze jest wprowadzić rośliny o żywych, kontrastowych barwach kwiatów
Ogrody przyjazne środowisku
Ogrody ?????? – duże kwiaty, intensywna barwa, kontrasty
Gertrude jekyll – rośliny kwitnące cały rok
- piętrowość roślin
- jednokolorowe stonowane kolory
- kwiaty o ciekawym kolorze a ???? kolorze ulistnienia
Drzewa i krzewy o ciekawych barwach i kształcie liści: (Acer palmatum, Aesculus x mutabilis, Fagus silvatica, Malus, Quercus polustris, Strobus,
Efekty świetlne,ruch, dźwięk: trawy rośliny dające efekt świetlne(lunarna Annua, Mirobilis, Oenothera sp.,
Ogrody tętniące życiem
Przywabiające motyle(miododajne)
Mentla sp, Melisa sp.,Ruta graveolens, Salvia sp., oreganum vulgare, Rosmarinus sp., Helihrysum sp., Tropoeolum majus, Viola odorata, Ajuga reptans, Echinacea purpura, macierzanka, Rudbekia, cynie, nawłoć
Przywabiające owady:
Achillea millefolium, Oenothera sp.,Filipendula almaria, Echinacea purpura, Rudbekia laciniata, Tanacetum vulgare, Sopoharia officinalis, Lavandulaonpustifolia,
Ogrody przyjazne ptakom: Alchemilla sp, Ajuga reptans, Borago sp., Digitalis sp, Echinops ritro, Filipendula almaria, Oenothera sp, Organum vulgare, Stachys lanata, Symphytum officinalis,
Atrakcyjne owoce: Berberis vulgaris, Philadelphus sp, Rosa rugosa, cornus mos, Crataegus sp, Viburnum opulus,
Ogrody naturalistyczne: Dianthus superbus, Bellis parenis,
Czynna- usuwamy rośliny, które zagrażają, ochrona ex situ, introdukcja – wprowadzanie roślin z miejsca ich naturalnego występowania w inne miejsce
Związek ludzi i roślin
Zielona natura człowieka:
W początkach swego istnienia człowiek był zależny od natury, musiał umieć ją odczytać by przetrwać- znaleźć żywność wodę schronienie, Zmiany w wyglądzie roślin sygnalizowały zmianę pory roku,
Preferencje krajobrazowe:
- scenerie z roślinnością niż zurbanizowany krajobraz
- atrakcyjne elementy to: skały, rośliny, woda
- różnorodność gatunków
- preferowany świetlisty las
- lubimy zorganizowane nasadzenia roślin...