Wykład 1 - Metody badań stosowane w psychologii; wywiad i obserwacja jako metody poznania pacjenta, Technik masażysta, Psychologia

Wywiad – rozmowa pomiędzy dwoma osobami, lub prowadzącym i grupą osób, podczas której osoba przeprowadzająca wywiad zadaje pytania w celu uzyskania pewnych informacji, dotyczących na przykład jakiegoś ważnego wydarzenia.

Wywiad jest to swobodna wymiana zdań między badaczem a badanym. Warunkiem wywiadu jest życzliwy kontakt z respondentem. Wywiad należy rozpocząć od pytań ogólnych, niezaskakujących, po zakończeniu należy sporządzić protokół wiernie oddający przebieg rozmowy.

Zaletą wywiadu jest obserwowanie respondenta i jego reakcji na zadawane pytania. Wywiad pozwala określić motywy, poglądy i aspiracje ludzi.

Wadą są błędy wynikające z zorganizowania wywiadu, czyli niejasność stawianych pytań, błędy sytuacyjne, które wynikają z niewłaściwego doboru miejsca, czasu i sposobu przeprowadzania wywiadu. Występują także błędy o podłożu psychologicznym (skrępowanie w udzieleniu informacji w wyniku niekorzystnego oddziaływania prowadzącego wywiadu na respondenta) i o podłożu socjologicznym (wynikają one z tzw. rozbieżności ról społecznych prowadzącego wywiad i respondenta).

Podczas wywiadu z pacjentem musimy jasno stawiać pytania i musimy wiedzieć o co zapytać. Najlepiej jak rozluźnimy atmosferę – budujemy ty m samym zaufanie.

Goodman wyróżnia

o        Wywiad zamknięty (pytania zamknięte, odpowiedź tylko „tak” lub „nie”)

o        Wywiad otwarty (pytania otwarte)

Obserwacja – jedna z podstawowych metod badawczych, stosowana przede wszystkim w socjologii, etnologii, antropologii i psychologii. Istnieje wiele metod obserwacyjnych różniących się przede wszystkim stopniem ingerencji obserwatora w obserwowane sytuacje oraz sposobami rejestracji.

Obserwacje rozpoczynamy od pierwszego kontaktu (wejście do gabinetu). Może trwać od sekundy, nawet do całego dnia.

Obserwacja jawna – osoby badane wiedzą o tym, że są przedmiotem zainteresowania obserwatora, przy czym nie muszą być poinformowane o przedmiocie i celu badania. Z tego powodu mogą zmieniać swoje postępowanie.

Obserwacja uczestnicząca – polega na wejściu badacza w określone środowisko społeczne i obserwowaniu danej zbiorowości, tj. jako jeden z jej członków. Zaletą jest przyjęcie punktu widzenia badanej społeczności. Wadą jest (w przypadku obserwatora) zrzeknięcie się własnego poglądu.

Obserwacja kontrolowana – określone jest co i w jaki sposób jest rejestrowane.

Obserwacja niekontrolowana jest natomiast techniką elastyczna, w której cel i zakres obserwacji, a także sposób rejestracji pomiaru nie są jasno zdefiniowane i zależą od uznania badacza.