Ekonomia Sektora Publicznego
Wykład2
Dobra Publiczne
Cechydóbrpublicznych
niepodzielnoć
niewykluczalnoć
DOBRA
PUBLICZNE
brak zainteresowania ich produkcja
przez sektor prywatny
Klayikacjadóbr
Możliwowyłązeniazkonumpji
TAK
NIE
Dobra prywatne (owoce,
kiążki,miezkania)
Dobra(zaoby)wpólne
(łowika,lay, przyroda)
TAK
DobraPubliczne(owietlenie
ulic, obrona narodowa,
publiczna TV)
Dobra klubowe (kina, kluby,
zkoły,kawiarnie)
NIE
1
2013-03-10
Problemwłanocidóbr
Dobra
klubowe
Dobra
wpólne
Dobra
niczyje
Korzyciprywatne,akozty
reprodukcjiwpólne
Finanowanieprodukcjidóbr
METODY FINANSOWANIA
DÓBRPUBLICZNYCH
Budżetowe
Funduszowe
dobra
grupowe
dobra
publiczne
dobra
klubowe
Sprawiedliwe podatki?
SPRAWIEDLIWE
UBIEKTYWIZM,WYBÓRKRYTERIUM
Podatki od
konsumpcji
Podatki od
dochodu
Podatki
zryczałtowane
UBIEKTYWIZM,NIEEFEKTYWNOĆPOŁECZN
NIESPRAWIEDLIWE
2
2013-03-10
Opodatkowanie konsumpcji
ZALETY
WADY
•
Dobra publiczne
wytwarzane w
zależnociod
zapotrzebowanie
•
Brak problemu
gapowicza
•
połecznie
nieefektywna
KRYTERIUM
PRWIEDLIWOCI
Wielkoćkonumpcji
RODZAJ PODATKU
Podatek od konsumpcji
(VAT, akcyza)
Opodatkowanie dochodu
ZALETY
WADY
•
topień
partycypacji w
produkcjidóbr
publicznychzależy
odzamożnoci
•
Partycypacja w
finansowaniu nie
odpowiada
wielkoci
konumpcjidóbr
publicznych
KRYTERIUM
PRWIEDLIWOCI
Wielkoćdochodu
RODZAJ PODATKU
Podatek dochodowy
(PIT, CIT)
Podatkizryczałtowane
ZALETY
WADY
•
Każdypłacityle
samo za dobra
publiczne,które
dotpneą
wszystkim
•
Brakmożliwoci
inanowaniadóbr
prywatnych
wytwarzanych w
sektorze
publicznym
KRYTERIUM
PRWIEDLIWOCI
Jednakoweobciążenie
podatkowe
RODZAJ PODATKU
Podatek zryczałtowany
3
2013-03-10
Dytrybucja„porówno”
Dobro
publiczne
Dobro
publiczne
Dobro
publiczne
Dobro
publiczne
Dobro
publiczne
Dobro
publiczne
Dobro
publiczne
Z„TORTU”DÓBRPUBLICZNYCHKŻDYOTRZYMUJETKIMKWŁEK
Kolejka
DOBRA PUBLICZNE
DOBRA PUBLICZNE
Opłatyzaużytkowanie
Opłatyzaużytkowanietranportu
zł
zł
zł
zł
zł
zł
zł
zł
Opłatyzaużytkowanieieciwodociągowej
4
2013-03-10
Problem gapowicza
GAPOWICZ
(FREE RIDER)
zł
Ktodecydujeoprodukcjidóbr
publicznych?
Gra polityczna
Nieprawiedliwoć
DECYZJA
POLITYCZNA
Ułomymechanizm
głoowania
Problemy alokacji publicznej
Nadkonsumpcja
•Wprowadzenieopłatzaużytkowaniewceluograniczenia
konsumpcji
Zbytmałaliczbadóbrpublicznychiichnadmiernakonumpcja
Gapowicze
•Wprowadzenieopłatzaużytkowaniewcelueliminacji
gapowiczy
Nieuprawnionakonumpcjadóbrpublicznych
Mechanizm decyzyjny
•Opłatyzaużytkowaniejakoczćgrypolitycznej
Zawodnoćmechanizmugłoowaniaiupolitycznieniewyboru
5