ok. 60% masy ciała (kobiety mniej)
obrzħki (oedema)
65%
wewnĢtrzkomórkowa
Dr hab. n. med. Piotr Białasiewicz
obrzħki
miħdzykomórkowa
(trzecia przestrzeı)
25%
5%
osocze
obrzħki - definicja
równowaga Starlinga
zwiħkszenie iloĻci płynu w przestrzeni
miħdzykomórkowej
płyn moŇe siħ zbieraę takŇe w jamach ciała:
hydrothorax
hydropericardium
hydroperitoneum - ascites
P= -3 mmHg
ʩ
= 8 mmHg
P= 10 mmHg
P=30 mmHg
ʩ
= 28 mmHg
anasarca – uogólniony obrzħk
1
równowaga Starlinga –
Ŗ ciĻnienia po stronie Ňylnej
obrzħki z zastoju w układzie Ňylnym
Ŗ
ciĻnienia po stronie Ňylnej – zastój (congestion)
przyczyny ogólnoustrojowe:
zastoinowa niewydolnoĻę krĢŇenia
konstrykcyjne zap. osierdzia
marskoĻę wĢtroby (ascites)
przyczyny lokalne:
hydrostatic
pressure
niedroŇnoĻę Ňył (zakrzepica, ucisk z zewnĢtrz – zespół
Ňyły głównej górnej)
stojĢca praca (ciĻnienie słupa wody)
bariera naczyniowa prawidłowa
równowaga Starlinga –
przekrwienie
obrzħki z przekrwienia
Ŗ
ciĻnienia hydrostatycznego po stronie
tħtniczej - hiperemia
przyczyny:
ciepło – rozszerzenie tħtniczek (obrzħki dłoni
w gorĢcy dzieı)
zaburzenia regulacji neurohumoralnej
hydrostatic
pressure
bariera naczyniowa prawidłowa
2
równowaga Starlinga –
obniŇenie ciĻnienia onkotycznego
obrzħki - hipoalbuminemia
Ř
ciĻnienia onkotycznego
przyczyny:
glomerulopatie z utratĢ białka (zespół
nerczycowy)
marskoĻę wĢtroby
niedoŇywienie
gastroenteropatie z utratĢ białka
bariera naczyniowa prawidłowa
równowaga Starlinga –
blokada naczyı limfatycznych
obrzħki limfatyczne
blokada limfatyczna
przyczyny:
ucisk przez guz, naciekanie nowotworu
zapalenie naczyı limfatycznych z włóknieniem
po urazie (koıczyna po złamaniu z tendencjĢ
do obrzħków)
po radioterapii
X
bariera naczyniowa prawidłowa
3
równowaga Starlinga –
przewodnienie isotoniczne
obrzħki z retencji sodu
retencja sodu = przewodnienie
izotoniczne (hipertoniczne)
przyczyny:
zwiħkszona reabsorbcja sodu w nerkach:
- hipoperfuzja
- aktywacja RAA (renina-angiotensyna-
aldosteron)
high hydrostatic
venous pressure
high hydrostatic
pressure - hypertension
bariera naczyniowa prawidłowa
obrzħki uogólnione
obrzħki – odnoĻniki kliniczne
lokalizacja obrzħków:
tkanka podskórna
płuca
mózg (obrzħk komórek!!!)
płyn w jamach ciała (opłucna, otrzewna,
osierdzie)
4
obrzħki ciastowate w zastoinowej
niewydolnoĻci krĢŇenia
obrzħki – odnoĻniki kliniczne
obrzħki hydrostatyczne, ciastowate
(dependent &
pitting ~) – puchnĢ najniŇej połoŇone czħĻci ciała:
pacjent ambulatoryjny – kk dolne (spuchniħte kostki) –
wywiad: wieczorem nie moŇe załoŇyę butów, nykturia
pacjent leŇĢcy – obrzħk okolicy koĻci krzyŇowej
obustronny obrzħk kk dolnych – najczħĻciej
zastoinowa niewydolnoĻę krĢŇenia
rzadziej
słoniowacizna
(elephantiasis) – obrzħk
limfatyczny kk dolnych
obrzħki – odnoĻniki kliniczne
słoniowacizna - elephantiasis
jednostronny obrzħk k. dolnej – najczħĻciej DVT
obrzħk okołooczodołowy
– objaw obrzħków
uogólnionych ŗ najczħĻciej hipoalbuminemia
nagły wzrost masy ciała bez moŇe sugerowaę obrzħki
(szczególnie u osób otyłych)
upoĻledzony metabolizm obrzħkniħtych tkanek –
utrudniona dyfuzja tlenu i składników odŇywczych –
wiħksza podatnoĻę na uszkodzenie (odleŇyny,
owrzodzenia) oraz utrudnione gojenie – zespół
troficznego owrzodzenia podudzi
Filarioza
Wucheneria Bancrofti,
Brugia malavi i timori
5