STANDARDY SPRAWOZDAWCZOŚCI FINANOWEJ dr Anna Kumor
Literatura:
1. E. Walińska (red. naukowa) „Sprawozdawczość finansowa wg MSSF”, Wolters Kluwer Polska Oficyna, Warszawa 2011
2. E. Walińska „Międzynarodowe Standardy Rachunkowe. Ogólne zasady pomiaru i prezentacji bilansu i rachunku wyników”, Wolters Kluwer Polska Oficyna, Warszawa 2007
3. I. Olchowicz A. Tłaczała „Sprawozdawczość finansowa wg standardów krajowych i międzynarodowych wyd.2, Dyfin, Warszawa 2009
4. J. Siewierska, M. Kłosowska „Sprawozdawczość finansowa 2009 wg MSSF/MSR i Ustawy o rachunkowości. Wycena, prezentacja, ujawnianie”, Oddk, Gdańsk 2010
5. A. Jaruga M. Frendzel, R. Ignatoicz Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej. Kluczowe zagadnienia i rozwiązania praktyczne”, Stowarzyszenie Księgowych w Polsce, Warszawa 2006
Zaliczenie:
• test jednokrotnego wyboru około 20 pytań (1p/0p/-0,5p)
• zadania sytuacyjne
Kalkulator i ołówek!
Konsultacje:
czw. A 16-17
śr. B 15,30-16,30
03.10.2012 wykład 1
Rachunkowość
- dostarcza informacji o pozycji finansowej, dokonaniach i zmianach tej pozycji, które to informacje użyteczne są dla szerokiego grona potencjalnych użytkowników, do podejmowania przez nich decyzji ekonomicznych (funkcja informacyjna rachunkowości)
- sztuka pomiaru, prezentacji i interpretacji działalności gospodarczej
Elementy składowe rachunkowości:
- księgowość
- rachunek kosztów
- sprawozdawczość finansowa → sprawozdanie finansowe
Sprawozdawczość finansowa
- reakcja na rozwój zorganizowanych form gospodarczych (powstanie spółek),
- proces odbywający się w ramach rachunkowości (ujecie dynamiczne)
• proces tworzenia , transformowania informacji charakteryzującej działalność, sytuację finansową i majątkową jednostki gospodarczej w określonym czasie,
• proces za pomocą którego firmy relacjonują ludziom „z zewnątrz” finansowe aspekty swojej działalności w danym okresie (A. Arnold)
- zbiór zestawień liczbowych sporządzanych okresowo zgodnie z obowiązującymi wymogami (ujęcie statyczne)
Sprawozdanie finansowe:
- formalna tabulacja nazw i kwot pieniądza czerpana z ewidencji księgowej, która ukazuje albo pozycję finansową podmiotu w jakimś momencie albo zmiany w pozycji finansowej w trakcie jakiegoś okresu (US FASB)
Cel sprawozdania finansowego:
- zaspokojenia potrzeb informacyjnych szerokiego kręgu użytkowników (głównie zewnętrznych), źródło informacji dla podejmowania decyzji gospodarczych
Zakres standardowy sprawozdania finansowego (uwzględnia potrzeby informacyjne odbiorców)
- bilans
- rachunek zysków i strat
- rachunek przepływów pieniężnych
- zestawienie zmian w kapitale własnym
- informacja dodatkowa
Użytkownicy informacji generowanej przez rachunkowość (użytkownicy sprawozdania finansowego):
- właściciele kapitału – inicjują działalność gospodarczą zorientowaną z definicji na zysk
- banki, pożyczkodawcy
- pracownicy
- organy podatkowe
- społeczeństwo
Sprawozdanie finansowe głównie służy dwóm pierwszym grupom
Sprawozdanie finansowe to podstawowe narzędzie komunikowania się jednostki z otoczeniem ( odbiorcami informacji)
Przekazanie informacji to:
- konieczność zdefiniowania terminów stosowanych do określenia wielkości stanowiących przedmiotem pomiaru i prezentacji
- ustalania zasad pomiaru
- określenie sposobu prezentacji dokonań jednostki
Pomiar – zasada wyceny zasobów i źródeł ich finansowania oraz ustalania wyniku finansowego
Prezentacja – ustalenia zasad ujawniania wyników pomiaru – sprawozdania finansowe (bilans, rachunek zysków i strat)
Konieczność ustalania i stosowania norm (regulacji standardów) stosowanych w rachunkowości finansowej (sprawozdawczość finansowa), wiarygodność, łatwość wykonywania, porównywalność
Odbiorcy informacji generowanych przez system rachunkowy:
- krajowi
- międzynarodowi
Normy (standardy) rachunkowości finansowej:
- krajowe
- międzynarodowe
Organy stanowiące normy i standardy:
- państwo (normy prawne)
- interesariusze – organy profesjonalne (standardy)
„Wykład 2” 10.10.2012
Standard rachunkowości:
- ujęcie szersze – metoda lub podejście do sporządzenia sprawozdań finansowych, które zostały wybrane przez ciało regulujące zawód
- ujęcie węższe – wzorzec, norma promulgowana przez ciało ekspertów rachunkowości i przedstawicieli nauki, co jest poprzedzone długim okresem badań i konsultacji.
Standardy sprawozdawczości finansowej – określają rodzaje i ilość informacji, które muszą być dostarczane odbiorcom (inwestorom, kredytodawcom) żeby mogli oni podejmować decyzje ekonomiczne.
Standardy określają:
- zasady wyceny
- zasady uznawania
- zasady prezentacji w odpowiednich elementach sprawozdania finansowego.
Regulacje krajowe stosowane są przez:
- parlament (ustawy)
- rząd (rozporządzenia)
- organizacje profesjonalne zajmujące się rachunkowością (standardy w wąskim znaczeniu)
- giełda papierów wartościowych
Modele rachunkowości (sprawozdawczości):
- anglosaski:
• wykorzystuje standardy, prawo zwyczajowe (generally accepted accounting principles/ practices/ standards)
• informacja ukierunkowana na inwestora (np. US GAAP)
• system elastyczny, wykorzystujący profesjonalne osądy
• stosują zasadę „przewagi treści nad formą” i koncepcja „true and fair view”
• występuje m.in. w Anglii i USA
- kontynentalny:
• wykorzystuje prawo kodeksowe (ustawy rozporządzenia)
• informują przygotowana pod kątem sprawozdawczości podatkowej oraz dla wszystkich interesariuszy
• stosujący zasadę ostrożności
• występuje m.in. w Niemczech
Na kształt standardów rachunkowości mają wpływ następujące kwestie:
• rodzaj systemu prawnego (prawo kodeksowe (rzymskie), lub precedensowe (zwyczajowe))
• źródła zasilania finansowego
• formy własności
• poziom rozwoju rynku kapitałowego
• powiązania prawa bilansowego z prawem podatkowym
• znaczenie środowiska profesjonalnych księgowych
• wpływ wybitnych jednostek
• zjawiska szczególne (np. inflacja)
Polskie standardy krajowe:
- Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, Dz. U. z 2009r. nr. 152 poz. 1223 ze zmianami – ujęcie szerokie
- Polskie Krajowe Standardy Rachunkowości, tworzone przez Komitet Międzynarodowych Standardów Rachunkowości od 2002r. – ujęcie wąskie:
• KRS nr 1 "Rachunek przepływów pieniężnych"
• KRS nr 2 "Podatek dochodowy"
• KRS nr 3 "Niezakończone usługi budowlane"
• KRS nr 4 "Utrata wartości aktywów"
• KRS nr 5 "Leasing, najem i dzierżawa"
• KRS nr 6: „Rezerwy, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów, zobowiązania warunkowe"
• KRS nr 7 "Zmiany zasad (polityki) rachunkowości, wartości szacunkowych, poprawianie błędów, zdarzenia następujące po dniu bilansowym - ujęcie i prezentacja"
- US GAAP – Generally Accepted Accounting Principles
• tworzone przez FASB (Financial Accounting Standards Board – Rada Standardów Rachunkowości Finansowej)
• FASB – powołana w 1973r.
• ujęcie szerokie – zakres regulacji
• ujęcie wąskie – zasady stanowienia
Standardy sprawozdawczości a globalizacja:
- globalizacja – stan gospodarki światowej, charakteryzujący się liberalizacją handlu i przepływu kapitału, jak również nasilaniu się procesów integracji na świecie i umiędzynarodowieniem życia gospodarczego,
- czynniki wpływające na podstawę Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości:
• handel międzynarodowy
• inwestycje zagraniczne
• korporacje międzynarodowe
• finanse międzynarodowe (rynki finansowe)
- harmonizacja i standaryzacja rachunkowości:
•...