Poznaj swoje
prawa pracy
www.pip.gov.pl
Czym jest mobbing?
Po ję cie mob bin gu do ty czy dwóch aspek tów: psy -
cho lo gicz ne go oraz praw ne go. Na psy cho lo gicz ną de -
fi ni cję mob bin gu skła da ją się wszyst kie za cho wa nia
w pra cy, nie za wsze do ty czą ce oso by za trud nio nej,
któ re na ru sza ją do bra oso bi ste nie za le żnie od kie run -
ku i ro dza ju dzia łań oraz osób w nie za an ga żo wa nych.
Mob bing w tym ro zu mie niu to usys te -
ma ty zo wa na for ma prze mo cy psy chicz -
nej lub/i fi zycz nej sto so wa na wo bec
osoby lub grupy osób przez współpra-
cow ni ków – ko le gów, prze ło żo nych lub
pod wład nych.
Mob bing jest spe cy ficz nym ro dza jem prze mo cy,
któ ra za bu rza re la cje in ter per so nal ne w miej scu pra cy,
jed no znacz nie ne ga tyw nie wpły wa na funk cjo no wa -
nie za trud nio nych i ca łej fir my. Ta de fi ni cja uwzględ nia
przede wszyst kim skut ki mob bin gu dla pra cow ni ka
i nie za wsze od po wia da prze słan kom praw nym.
Mobbing
Przydatne pojęcia
MOB BING A KO DEKS PRA CY
We dług Ko dek su pra cy mob bing ozna cza
dzia ła nia lub za cho wa nia do ty czą ce pra -
cow ni ka lub skie ro wa ne prze ciw ko pra -
cow ni ko wi, po le ga ją ce na upo rczy wym
i dłu go trwa łym nę ka niu lub za stra sza niu
pra cow ni ka, wy wo łu ją ce u nie go za ni żo ną
oce nę przy dat no ści za wo do wej, po wo du -
ją ce lub ma ją ce na ce lu po ni że nie lub
ośmie sze nie pra cow ni ka, izo lo wa nie go
lub wy eli mi no wa nie z ze spo łu współ pra -
cow ni ków.
Ofia rą tak ro zu mia ne go mob bin gu mo że być tyl -
ko pra cow nik, czy li oso ba za trud nio na na pod sta wie
umo wy o pra cę. War to pa mię tać, że mob be rem, czy li
oso bą do pusz cza ją cą się mob bin gu, mo że być oso -
ba, która nie jest pracownikiem np. zatrudnio-
na na umo wę o dzie ło lub kon trakt me na dżer ski.
Pa mię taj, że po zew są do wy w myśl Ko dek su pra cy
kie ru je się za wsze prze ciw ko pra co daw cy, nie za le -
żnie od tego, kto jest faktycznym sprawcą mobbin-
gu, nawet jeśli jest nim współpracownik.
Mobbing
Czy to też mobbing?
Mob bin giem nie jest dys cy pli no wa nie per so -
ne lu
– kie dy dzia ła nia pra co daw cy lub prze ło żo ne go
nie są wy łącz ne i wy jąt ko we w sto sun ku do oso by lub
gru py osób, tyl ko do ty czą za rzą dza nia ca łą gru pą pra -
cow ni czą. Je że li po le ce nie wy ko na nia za da nia nie na -
ru sza Two jej god no ści, jest zgod ne z kwa li fi ka cja mi
i za kre sem obo wiąz ków to z cech sto sun ku pra cy
wy ni ka ko niecz ność je go wy ko na nia. Dla te go, je że li
uwa żasz, że pa dłeś ofia rą dzia łań przy po mi na ją cych
mob bing, upew nij się, czy speł niasz kry te ria de fi ni cji
mob bin gu za war tej w Ko dek sie pra cy.
Może się zdarzyć, że będziesz ofiarą mob-
bin gu w aspek cie psy cho lo gicz nym, ale nie
w sensie prawnym – co w znacznym stop-
niu utrud ni Ci wy stą pie nie na dro gę są do -
wą oraz udo wod nie nie spra wy przed
są dem.
Prze słan ki de fi ni cji ko dek so wej mu szą być
spełnione łącznie, co oznacza, że przed są-
dem bę dziesz mu siał udo wod nić ist nie nie
wszyst kich ele men tów.
To sąd pracy orzeka, czy mobbing zaistniał.
Mobbing
Rozpoznaj mobbing
Jeżeli twierdzisz, że jesteś ofiarą mobbingu, to
zanim wystąpisz na drogę sądową, zastanów się, czy
spełniasz kryteria prawne pozwalające uznać Cię
za faktyczną ofiarę tych praktyk:
Czy za cho wa nia lub dzia ła nia uwa ża ne za mob -
bing
są upo rczy we i dłu go trwa łe? Wa żna jest
nie ty le Two ja su biek tyw na oce na, ile obiek -
tyw ny czas trwa nia i na si le nie za cho wań. Na
pew no mob bing nie mo że wy stą pić jed no ra -
zo wo; mo że my mó wić o nim, je śli nę ka nie i za -
straszanie trwa przez co najmniej 6 miesięcy
od pierw szych sy gna łów. Sąd ba da ka żdy przy -
pa dek mob bin gu od dziel nie. War to jed nak pa -
mię tać, że w spra wach mob bin go wych funk -
cjo nu je wzo rzec tzw. ofia ry roz sąd nej. Ozna cza
to, że są osoby bardziej i mniej podatne na
stres oraz radzące sobie lepiej lub gorzej ze
stre sem wy wo ła nym mob bin giem. Sąd m.in.
przy po mo cy bie głe go są do we go oce ni Two ją
sy tu ację.
Czy dzia ła nia lub za cho wa nia mob bin gu ją ce
bu dzą Twój jed no znacz ny sprze ciw? Sam mob -
bing ja ko zja wi sko psy cho lo gicz ne nie jest ka -
ral ny.
Liczy się skutek mobbingu oraz jedno-
znacz ny sprze ciw prze ciw ko ta kim prak ty kom.
Mobbing