ZATRUDNIENIE WSPOMAGANE
Podręcznik
WASE: Michael Kamp, Christy Lynch
Spis treści
3
4
zatrudnienia wspomaganego 4
5
Korzyści dla osób niepełnosprawnych 5
5
6
8
8
9
Szukanie pracy 10
Analiza pracy 12
Dopasowanie 13
Projektowanie pracy 13
Wprowadzenie w miejsce pracy 14
Trening pracy 14
Wsparcie poza miejscem pracy 17
Stałe wsparcie 17 18
18
18
Etap trzeci – Rozpoczęcie działalności 18
Etap czwarty – Rozwój struktur zatrudnienia wspomaganego 19
Wstęp
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka w artykule 23. mówi, że każdy człowiek ma prawo do pracy, do wolnego wyboru zatrudnienia, do godziwych i korzystnych warunków pracy, do odpowiedniej płacy za odpowiednią pracę i do ochrony przed bezrobociem. Ludzie z niepełnosprawnościami wykazują wielkie chęci i możliwości uczestnictwa w otwartym rynku pracy oraz wspierania narodowej gospodarki. Zatrudnienie wspomagane zostało wymyślone po to, by dać ludziom z niepełnosprawnościami taką możliwość.
Zatrudnienie wspomagane, właśnie poprzez koncentrowanie się na możliwościach a nie na ograniczeniach, poprzez zapewnianie osobom wsparcia odpowiedniego do indywidualnych potrzeb, a także poprzez dostarczanie porad pracodawcom udowodniło, że jest dla osób niepełnosprawnych skutecznym sposobem na znalezienie i utrzymanie pracy na otwartym rynku pracy. Zasady zatrudnienia wspomaganego, przystosowane do kontekstu kulturowego i trendów na rynku pracy danego regionu, mogą być stosowane w każdej części świata.
Ten podręcznik jest skierowany do ludzi i organizacji zainteresowanych tworzeniem nowych możliwości pracy dla ludzi z niepełnosprawnościami. Jest stworzony po to, by dostarczyć informacji o możliwościach zatrudnienia wspomaganego i po to, by pomóc i poradzić jak zacząć, i jak wprowadzać je w życie.
Zatrudnienie wspomagane poprawiło jakość życia wielu niepełnosprawnych kobiet i mężczyzn poprzez umożliwienie im aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa. Ma także pozytywny wpływ na rodziny i na pracodawców, którzy czerpią korzyści z pracy osób niepełnosprawnych. Siłą zatrudnienia wspomaganego jest to, że poprzez koncentrowanie się na indywidualnych możliwościach ludzi z niepełnosprawnościami, zapewniając zindywidualizowane, zależne od potrzeb wsparcie – na różnych poziomach, umożliwia im wejście w prawdziwy świat pracy. Pracodawca również otrzymuje wsparcie i pomoc.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Zatrudnienie wspomagane prowadzi do rozwoju osobowego:
Przykład pierwszy.
Pod koniec lat osiemdziesiątych w Stanach Zjednoczonych młodej kobiecie z niepełnosprawnością intelektualną zaproponowano podjęcie pracy w restauracji, w ramach zatrudnienia wspomaganego. Jej rodzice byli zaniepokojeni tą „prawdziwą pracą” swojej córki, a także tym, że organizacja pomocowa będzie jej poświęcać mniej uwagi. Gdy organizacja zapewniła, że córka nadal będzie otrzymywała potrzebną opiekę i wsparcie, zgodzili się. Kobieta miała zapewnioną płatną pracę i szkolenie. Już po krótkim czasie zauważyli zmiany w zachowaniu swojej córki. Zanim rozpoczęła pracę chciała nosić wyłącznie jedno ubranie, które było prane w nocy, żeby mogła je włożyć następnego dnia. Od kiedy rozpoczęła pracę, zaczęła codziennie zmieniać ubranie i bardziej interesować się otoczeniem. Zaczęła oglądać telewizję i zapamiętywać twarze. Jej stan zmieniał się w dobrym kierunku. To był rozwój osobowy, który spowodował, że zaczęto respektować jej indywidualność. Rodzice byli bardzo dumni, nie tylko dlatego, że miała pracę, ale także dlatego, że praca zmieniła jej życie.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Zatrudnienie wspomagane jest coraz częściej postrzegane jako skuteczne podejście, promujące możliwości osób niepełnosprawnych jako pracowników – także ludzi z intelektualnymi, psychicznymi i ciężkimi fizycznymi niepełnosprawnościami - w oparciu o praktyczne doświadczenia i efekty. Zatrudnienie wspomagane jako model sprawdza się wszędzie na świecie, bez względu na poziom rozwoju ekonomicznego państwa. Przykładami zatrudnienia wspomaganego są miejsca pracy w cateringu, przy sprzątaniu, układaniu towarów na półkach w supermarketach, w restauracjach, kuchni, ogrodnictwie i wielu innych dziedzinach.
Geneza
Zatrudnienie wspomagane rozwinęło się na początku lat osiemdziesiątych w Stanach Zjednoczonych na bazie metody szkolenia poprzez pracę osób z niepełnosprawnością intelektualną, z uwzględnieniem ich indywidualnych potrzeb. Ta metoda została stworzona dla ludzi uznawanych za niezdolnych do „prawdziwej pracy”. Systematyczne szkolenia i wsparcie, jakie otrzymywali w rzeczywistych miejscach pracy sprawiło, że rozwijali i poszerzali swoje umiejętności, podejmowali „normalną” pracę. Wkraczali na rynek zatrudnienia i odnosili sukcesy.
Od tamtego czasu model zatrudnienia wspomaganego wprowadziło wiele krajów na świecie, takich jak Australia, Kanada, Hong Kong, Irlandia, Nowa Zelandia, Peru i Zambia. Równocześnie w wielu krajach Europy Z...