1. RODZAJE PROCESÓW
Procesy możemy podzielić na kilka grup:
· Procesy główne
· Procesy pomocnicze
· Procesy zarządzania
Procesy główne bezpośrednio komunikują się z klientem oraz odpowiadają za realizację wyrobu lub usługi. Przykładowo: obsługa zamówienia (przyjęcie i potwierdzenie realizacji zamówienia), projektowanie wyrobu, zakupy elementów, produkcja, sprzedaż. Na poniższym rysunku przykładowe procesy główne zaznaczono kolorem zielonym.
Procesy pomocnicze są wsparciem dla procesów głównych w ich właściwym funkcjonowaniu. Przykładowo: zarządzanie personelem (kadry, szkolenia itp) oraz utrzymanie ruchu (przeglądy maszyn, konserwacje, itp). Na poniższym rysunku przykładowe procesy pomocnicze zaznaczono kolorem żółtym.
Procesy zarządzania mają na celu monitorowanie funkcjonowania całej organizacji i podejmowanie odpowiednich działań w celu doskonalenia organizacji. Przykładowo: zarządzanie strategiczne (przegląd polityki i celów, przegląd zarządzania, ustalanie zasobów na poziomie zarządzania) oraz doskonalenie SZJ (zarządzanie auditami wewnętrznymi, działania korygujące i zapobiegawcze itp.). Przykładowe procesy zarządzania przedstawiono na poniższym rysunku kolorem niebieskim.
2. SCHARAKTERYZOWAĆ WŁAŚCICIELA PROCESÓW, ALBO OSOBĘ ZARZĄDZAJĄCA PROCESAMI / 2.WŁASCICIEL I JEGO ROLA
Określenie właścicieli procesów
Dla każdego zidentyfikowanego procesu należy określić osobę odpowiedzialną za jego nadzór i doskonalenie. Proszę pamiętać, że właściciel procesu powinien posiadać odpowiednie uprawnienia (władzę), aby mieć realny wpływ na doskonalenie procesu i wpływ na zasoby jakie są wymagane do prawidłowego funkcjonowania.
Właściciel procesu jest odpowiedzialny za:
· Opracowanie i nadzorowanie dokumentacji w ramach swojego procesu
· Określenie niezbędnych zapisów w swoim procesie
· Analizę skuteczności procesu
· Podejmowanie działań korygujących i zapobiegawczych
· Zapewnienie, iż nadzór nad wyrobami niezgodnymi jest realizowany zgodnie z procedurą
3. SPOSOBY MAPOWANIA PROCESÓW
Mapowanie procesów polega na graficznym przedstawieniu funkcjonowania procesu lub zespołu procesów / operacji i ich wzajemnych powiązań. Do opisu poszczególnych elementów mapy procesu stosuje się odpowiednie symbole graficzne.
Mapowanie procesów:
o Przyjazny dla użytkownika sposób opisu procesu pozwalający na lepsze zrozumienie zarówno specjalistom jak i osobom postronnym,
o Symbole stosowane w mapie procesów są znane w wielu krajach co znakomicie ułatwia komunikację pomiędzy różnymi organizacjami z różnych stron świata,
o Identyfikowanie kluczowych operacji w danym procesie oraz określenia niezbędnych wejść i wyjść w danej operacji,
o Identyfikacja operacji zbędnych (nie przynoszących wartości dodanej) takich jak składowanie półproduktów pomiędzy operacjami, transport wewnętrzny itp.
o Mapowanie procesów może być przydatne w niektórych problemach jakościowych gdzie ważne jest zrozumienie sekwencji poszczególnych operacji i identyfikacji operacji w której problem może występować.
4. W JAKI SPOSÓB MIERZYMY PROCESY
mierzenie procesów- jest szczególnym przejawem mierzenia skuteczności w realizacji celów. W opinii wielu fachowców, pomiar skuteczności ma olbrzymie znaczenie w funkcjonowaniu i rozwoju firmy, ponieważ:
· synchronizuje cele firmy z celami cząstkowymi;
· nadaje kierunek działaniom komórek organizacyjnych i pracowników;
· ułatwia doskonalenie działań i procesów;
· ułatwia delegowanie odpowiedzialności;
· ułatwia kontrolę tego, co się w firmie dzieje.
Mierniki wykorzystywane do pomiaru wyników procesów:
1. wydajność procesu – za pomocą tych mierników będzie mierzona wydajność procesu, a więc ilości zasobów jakie zostały przekształcone w procesie w wyniki w określonej jednostce czasu.
2. rentowność procesu – za pomocą tych mierników będzie mierzona efektywność procesu, a więc wyniki jakie proces osiąga transformując nakłady w pożądane efekty.
3. terminowość procesu – za pomocą tych mierników określony będzie czas trwania poszczególnych działań w procesie
4. jakość procesu – za pomocą tych mierników będzie określony poziom jakości działań, które przekształcać będą nakłady w wyniki. Miary te określać również będą jakość nakładów na wejściu procesu oraz jakość rezultatów na wyjściu procesu.
1. CECHY PROCESU
Cechy procesu:
Proces – to zespół zorganizowanych czynności w wyniku realizacji których powstaje wartość dla klientów.
1. Proces to zespół czynności – a więc nie pojedyncza czynność. Na przykład realizacja zamówienia składa się z szeregu czynności:
o przyjęcie zamówienia, zarejestrowanie zamówienia
o analiza zamówienia
o sprawdzenie wiarygodności kredytowej danego kontrahenta
o analiza stanu zapasów
o planowanie produkcji
o wytworzenie produktu, świadczenie usługi
o pakowanie produktów, planowanie wysyłki
o wystawienie dokumentów (dowodu wz, listu przewozowego i faktury dla klienta)
Żadne z tych działań realizowane osobno nie doprowadzi do wymaganego wyniku. Wartość dla klienta zapewni dopiero realizacja całego procesu, w którym wszystkie działania zostaną zaplanowane tak, aby doprowadzić do pożądanego celu.
2. Proces to czynności, które nie są przypadkowe. Są one wzajemnie POWIĄZANE I ZORGANIZOWANE. W procesie nie powinno być żadnych zbędnych elementów, a czynności które się na proces składają muszą być wykonywane w odpowiedniej kolejności.
3. Czynności realizowane w procesie muszą WSPÓLNIE zmierzać do jednego celu. Ludzie pracujący w różnych działach przedsiębiorstwa muszą koncentrować się na jednym wspólnym celu, nie zaś na własnych zadaniach.
Nowy sposób myślenia w przedsiębiorstwie zorientowanym na procesy charakteryzuje się pięcioma cechami:
Ø Po pierwsze procesy są celowe – znaczy to, że ważny jest jego generowany wynik, a nie praca dla pracy.
Ø Po drugie procesy są ukierunkowane na klienta. Myślenie w kategoriach klienta wymaga od przedsiębiorstwa patrzenia na swoją działalność z perspektywy klienta zewnętrznego i wewnętrznego.
Ø Po trzecie procesy są holistyczne – myślenie w kategoriach procesów wykracza poza indywidualną działalność jednostek.
Ø Po czwarte procesy to dobrze zaplanowane metody pracy – przedsiębiorstwa dbające o procesy starają się osiągnąć powtarzalność sukcesu, dlatego starają się opracować metody pracy zapewniające dobre wyniki.
Ø Po piąte procesy muszą być wykonywane i zarządzane przez świadome osoby – myślenie kategoriami procesów musi się znaleźć w szeroko pojętym programie szkoleniowym i edukacyjnym firmy.
3. PRZEDSIEBIORSTWO Z PROCESAMI- CHARAKTERYSTYKA
W przedsiębiorstwie zarządzanym przez procesy każdy powinien znać odpowiedź na następujące pytania:
· W jakim procesie bierzesz udział?
· Czy potrafisz go opisać?
· Jaki jest cel procesu w którym pracujesz?
· W jaki sposób proces tworzy wartość dla klienta?
· Za pomocą jakich kryteriów firma ocenia wyniki procesu który realizujesz?
· Jakie procesy są współzależne z procesem w którym bierzesz udział?
· Czego twój proces potrzebuje (czego dostarcza) od innych procesów?
· Jakie wysiłki są obecnie podejmowane, aby doskonalić proces?
4. REINŻYNIERING
Reengineering to fundamentalne przemyślenie od nowa i radykalne przeprojektowanie procesów w firmie, prowadzące do drastycznej (przełomowej) poprawy osiąganych wyników (np. koszty obsługi, obsługa klientów, szybkość)
· "fundamentalne przemyślenie" - oznacza dokładną analizę aktualnego procesu lub działań, odpowiedź na pytanie dlaczego właśnie w taki sposób wygląda proces i jak możemy go zmodyfikować.
· "radykalne przeprojektowanie" - to całkowite zaprojektowanie procesu od nowa.
· "dramatyczna poprawa" - rozumiana jest jako osiągnięcie poprawy procesu o co najmniej 25%. Poniżej tej granicy, możliwe jest osiągnięcie poprawy procesu dzięki zwykłym modyfikacjom lub innowacjom. Zmiana procesów powinna przynieść konkretną korzyść dla klienta.
Proces realizacji przebiega według następujących faz:
1. Wybór (procesów) do rekonstrukcji
2. Utworzenie zespołu odpowiedzialnego za przeprowadzenie zmian
3. Zrozumienie procesu
4. Rekonstrukcja procesu
5. Wdrożenie doskonałego procesu
Zasady reengineeringu definiowane są jako:
· Zastąpienie komórek funkcjonalnych w firmie, przez odpowiedzialne za konkretny
· Zastępowanie prostych zadań, przez pracę wielowymiarową
· Zmianę roli pracowników z wykonawców, w kreatorów rozwiązań (np. współuczestniczą w procesie tworzenia produktu)
· Ograniczanie kontroli i zwiększanie autonomii stanowisk w firmie
· Wynagradzanie pracowników za wyniki, a nie za samą aktywność
· Zmianę roli przełożonych (z funkcji kontrolnej na koordynującą i inspirującą)
· Zmianę struktur hierarchicznych (demokratyzacja procesów zarządzania)
· Gromadzenie informacji w jednym, ogólnodostępnym banku danych