Wykład I 28.02.2010r.
TEORIA MIĘDZYNARODOWYCH STOSÓNKÓW
POLITYCZNYCH
PODMIOTY MIĘDZYNARODOWYCH STOS. POLITYCZNYCH:
A. Państwa
B. Narody
C. Korporacje transnarodowe
D. Organizacje międzynarodowe:
· Kryterium przedmiotowe:
Ø Zajmuje się ochroną praw człowieka;
Ø Organizacje ekonomiczne (OPEK);
Ø Organizacje polityczne;
Ø Organizacje militarne (NATO);
Ø Organizacje ochrony środowiska (Green Pace);
Ø Organizacje kulturalne;
· Kryterium podziału na organizacje rządowe i pozarządowe:
Ø Rządowe:
ü UE
ü ONZ
ü NATO
Ø Pozarządowe:
ü Green Pace
ü Amnesti Organisation
ü Międzynarodowy Czerwony Krzyż PCK
· Podział ze względu regionalnego:
Ø Organizacje globalne (światowe) – NATO, ONZ;
Ø Organizacje ponadregionalne – minimum 2 kontynenty, NATO;
Ø Organizacje regionalne – w skali kontynentu, NAFTA;
Ø Organizacje subregionalne – w pewnej części kontynentu, Grupa Wyszechradzka, Rada Państw M. Bałtyckiego;
CECHY ŚRODOWISKA MIĘDZYNARODOWEGO
1. Poliarchizm – wielowładztwo, w stos. politycznych nie ma 1 ośrodka władzy, jest szereg podmiotów, które są suwerenne i sobie równe;
2. Pluralizm – wielość ideologii, wyznań, partii politycznych; jako cecha środowiska międzynarodowego oznacza, że funkcjonują różne państwa posiadające różny stopień rozwoju, rozwoju społecznego itd.;
v WIZJE
Huntington:
· Wraz z końcem „zimnej wojny” różnice o charakterze ideologicznym stają się mniej ważne i odchodzą do przeszłości;
· Istotne będą różnice o charakterze cywilizacyjnym;
· Funkcjonują 3 cywilizacje w Europie:
Ø Cywilizacja zachodnia – do wschodniej Polski, USA, Kanada, Australia, Nowa Zelandia, Izrael;
Ø Cywilizacja wschodnia – prawosławska – Białoruś, Serbia, Bułgaria, Ukraina, Grecja;
Ø Cywilizacja muzułmańska – Turcja, Albania, Kosowo, Bośnia;
Ø Cywilizacja hinduska – Indie;
Ø Cywilizacja chińska – Chiny;
Ø Cywilizacja japońska – Japonia;
Ø Cywilizacja łacińska południowo-amerykańska – Brazylia, Portugalia, Hiszpania;
Ø Cywilizacja afrykańska – RPA, zbliżona do zachodniego;
· Na pograniczu różnych cywilizacji może dochodzić do współpracy, kooperacji między nimi lub do konfliktów przeradzających się nawet w wojnę; ryzyko starcia cywilizacji;
3. Złożoność – w stos. międzynarodowych posiadające różny status prawny, różny potencjał ekonomiczny;
4. Żywiołowość środowiska międzynarodowego – trudno prognozować przyszłość, bo sojusze, pakty są zawierane tymczasowo, przypadkowo, co utrudnia prognozowanie polityki międzynarodowej;
1