٭ Firma jest jak tort, z którego wszyscy (akcjonariusze, pracownicy, dostawcy i klienci) powinni dostać swój kawałek w zamian co do niej wnoszą. Kto zatem pilnuje tortu?, kto dba o równomierny podział, adekwatny do poniesionych nakładów? Kto dba o to aby żadna z grup nie zaburzyła równowagi i nie zjadła za dużo? Odpowiedz brzmi: jest to najważniejsze zadanie szefa firmy- jakby go nie nazwać.
٭ Kierownicy w firmie mają za zadanie utrzymywanie równowagi w swoich zespołach, podobnie jak na dużą skale robi to szef firmy. Taka dynamiczna równowaga ułatwia utrzymanie równowagi całej organizacji, czyli kierowanie ją.
Kto to jest kierownik?
odpowiedź na to pytanie musi być wielowątkowa i uwzględniać co najmniej 3 składniki:
٭ rodzaj zadań (czynności, funkcji) jakie kierownicy wykonują w organizacjach,
٭ podział kierowników według szczebla organizacyjnego, na którym usytuowane jest stanowisko pracy kierownika i zakres działalności organizacyjnej,
٭ umiejętności i role kierownicze
Czym zajmują się kierownicy?
٭ pracują z ludźmi i przez ludzi;
٭ ustalają i dokonują wyboru priorytetów (najważniejszych zadań) dla danej organizacji oraz doprowadzają do równowagi między konkurencyjnymi celami.;
٭ zlecają zadania do wykonania podwładnym, czyli decydują co i kto (jakie stanowisko, w jakim czasie, czasami w jaki sposób) ma wykonać określone zadanie;
٭ kierownicy są często rozjemcami w sporach, konfliktach zarówno między pracownikami, między pracownikiem a zespołem pracowniczym, jak i pomiędzy zespołami pracowniczymi oraz wszystkimi innymi, które mogą pojawiać się w wewnętrznym czy zewnętrznym życiu organizacji;
٭ kierownicy reprezentują organizację na zewnątrz;
٭ kierownicy zarówno wobec pracowników organizacji, jak i na zewnątrz uosabiają zarówno sukcesy jak i niepowodzenia organizacji, bez względu na to, czy mają osobiście na to bezpośredni, czy też pośredni wpływ
Cechy pracy kierowniczej
٭ kierownicy są odpowiedzialni za całość pracy kierowanego zespołu, w przeciwieństwie do pozostałych pracowników, którzy odpowiadają za określony odcinek pracy;
٭ kierownicy są osobami o podwójnej przynależności tzn. są członkami zespołów, którymi kierują, a jednocześnie sami są pracownikami kierowanymi przez swoich zwierzchników;
٭ kierowanie zespołami pracowniczymi wymaga znacznej aktywności i przedsiębiorczości w działaniu;
٭ menedżerowie posiadają większą niż inni potrzebę oraz możliwość zdobycia autorytetu w przedsiębiorstwie, utrzymanie tego autorytetu jest warunkiem sukcesu w pracy kierowniczej;
٭ praca kierownicza charakteryzuje się znaczną złożonością wykonywanych czynności, zmiennością ich przebiegu oraz trudnością wcześniejszego zaprogramowania.
Funkcje kierownicze można podzielić na dwie kategorie:
٭ funkcje zewnętrzne, związane z zadaniami pełnionymi przez kierownika poza zespołem (przedsiębiorstwem), np. reprezentowanie interesów firmy wobec dostawców, banków itp.;
٭ funkcje wewnętrzne, realizowane w ramach kierowanego przedsiębiorstwa (zespołu pracowniczego).
Do podstawowych wewnętrznych funkcji zarządzania należy zaliczyć:
o planowanie i podejmowanie decyzji, czyli określanie celów działalności oraz metod i środków umożliwiających ich realizację;
o organizowanie, to jest podział pracy i odpowiedzialności, przydział zadań i określenie zasad współdziałania;
o motywowanie, czyli rozpoznawanie potrzeb i aspiracji pracowników oraz kształtowanie systemu bodźców i motywatorów (wynagrodzenia, awanse, pochwały itd.);
o kontrolowanie, czyli nadzór nad pracą podwładnych oraz porównywanie przebiegu i wyników pracy z założonym planem (wzorcem).
Podział kadry kierowniczej
§ według ich stosunku do powierzonych i zarządzanych przez nich zasobów
§ według szczebla organizacyjnego czyli poziomu, na którym usytuowane jest stanowisko kierownicze w strukturze i hierarchii stanowisk w organizacji
§ według zakresu działalności organizacyjnej, za które są odpowiedzialni
Podział menedżerów ze względu na ich stosunek do powierzonych i zarządzanych przez nich zasobów
v Entrepreneur, to przedsiębiorca, który zakłada firmę i kieruje nią na własny rachunek i ryzyko finansowe.
v Intrapreneur natomiast jest menedżerem (kierownikiem) mającym zdolności do kierowania firmą, wykazującym się dużą inicjatywą i pomysłowością w działaniu, które nakierowuje na rozwój firmy nie będącej jego własnością.
Szczeble zarządzania:
W przedsiębiorstwach wyróżnia się więc trzy główne szczeble hierarchiczne:
ü naczelnego kierownictwa zarządzającego strategicznie,
ü średniego kierownictwa zarządzającego taktycznie,
ü podstawowego kierownictwa zarządzającego operatywnie
Rodzaje zadań w zależności od szczebla hierarchicznego:
FUNKCJA
SZCZEBEL
NACZELNE KIEROWNICTWO (POZIOM STRATEGICZNY)
SZCZEBLE ŚREDNIE
(POZIOM TAKTYCZNY)
SZCZEBLE NAJNIŻSZE NADZORUJĄCE (POZIOM OPERACYJNY)
1
2
3
4
Planowanie
-ustalanie celów strategicznych całej organizacji.
-kształtowanie polityki pozyskiwania zasobów i polityki rynkowej,
-kształtowanie polityki wykorzystania zasobów firm
-ustalanie budżetów przedsięwzięć i obszarów działalności firmy (sektorów, oddziałów, pionów),
-zatwierdzanie planów taktycznych.
*ustalanie celów w obszarze działania
*planowanie taktyczne działania w obszarze (planów pozyskania i spożytkowania zasobów, realizacji zadań podstawowych i pomocniczych),
*zatwierdzanie planów operatywnych w obszarze działania
~planowanie operatywne tego: co?, Ile?, kto?, kiedy? i jak? ma zrobić,
~planowanie przepływu środków między stanowiskami pracy.
Organizowanie
-pozyskiwanie źródeł realizacji planów strategicznych,
-podział firmy na kluczowe obszary działania, zatwierdzenie ich struktury organizacyjnej
-przydział poszczególnym obszarom zadań, uprawnień i odpowiedzialności niezbędnych dla realizacji celów firmy,
-dobór kadr odpowiedzialny-ch za obszary działalności.
*podział środków między podległe komórki organizacyjne,
*przydzielenie zadań podległym realizatorom planów taktycznych,
*dobór kadr realizujących poszczególne zadania taktyczne.
~przydzielanie zadań realizatorom zlecenia,
~przydzielanie środków realizacji zlecenia,
~informowanie o warunkach i metodach realizacji zlecenia (szkolenie, instruktaż itp.).
Motywowanie
-budowa systemu integracji interesów personelu z interesem firmy,
-ukształtowanie postaw kadry kierowniczej firmy,
-kształtowanie zasad polityki motywacyjnej firmy.
*kształtowanie postaw niższej kadry kierowniczej i specjalistycznej,
*tworzenie systemu motywacji przystającej do organizacji i struktury kwalifikacji personelu
~kształtowanie postaw kadry wykonawczej,
~Zindywidualizowane motywowanie podwładnych (stosownie do warunków i uprawnień)
Kontrolowanie
- kontrola poziomu realizacji zamierzeń strategicznych,
-analiza przystosowalności strategii firmy do aktualnych i przyszłych warunków jej funkcjonowania,
-podejmowanie działań korygujących strategie lub plan strategiczny.
*kontrola poziomu i sposobu realizacji planów taktycznych,
*kontrola budżetów (struktury i poziomu wydatków),
*kontrola stanu powierzonych zasobów,
*podejmowanie działań korygujących,
~kontrolowanie poziomu i sposobu realizacji zadań operatywnych,
~podejmowanie działań korygujących odstępstwa bądź wnioskowanie o zmianę planów,
Podział według obszaru zarządzania
Niezależnie od szczebla, menedżerowie mogą pracować w różnych obszarach organizacji.
Kadra kierownicza w organizacjach dzielona jest na kierowników: ogólnych i funkcyjnych.
Kierownik ogólny nadzoruje, kieruje i odpowiada za działalność i funkcjonowanie całej organizacji (przedsiębiorstwa, spółki) lub jej części (przedstawicielstwa, filii, jednostki organizacyjnej - zakładu, wydziału).
Kierownik funkcjonalny nadzoruje, kieruje i odpowiada tylko za jeden określony rodzaj działalności, taki jak np.: marketing, przygotowanie produkcji, gospodarowanie czynnikiem ludzkim, finanse itp.
Role kierownicze
Pracę kierowniczą można także opisywać poprzez analizę ról kierowniczych.
Przez rolę kierowniczą rozumie się określony typ i sposób zachowań kierownika w procesie zarządzania.
Najbardziej znanym podejściem jest tutaj koncepcja H. Mintzberga, który wyodrębnił trzy główne typy ról menedżerskich i dziesięć ról składowych
Role interpersonalne wiążą się z reprezentowaniem organizacji na zewnątrz, motywowaniem podwładnych oraz utrzymywaniem sieci wewnętrznych i zewnętrznych relacji organizacyjnych;
Role informacyjne polegają na zbieraniu, przetwarzaniu i rozpowszechnianiu informacji w różnorodnych układach organizacyjnych;
Role decyzyjne są związane z rozwiązywaniem problemów, rozdzielaniem zasobów oraz prowadzeniem negocjacji.
Kategorie
ról podstawowych
...