FKwChNW wykład 16 (20.03.2013)
Aktywność ruchowa w chorobie nowotworowej
Aktywność fizyczna – każda praca wykonywana przez mm szkieletowe i która prowadzi do wydatku energetycznego powyżej poziomu spoczynkowego lub powyżej poziomu podtrzymania życia
Aktywność ruchowa to kluczowy składnik zdrowego stylu życia bez którego niemożliwa jest strategia zdrowia oraz jego podtrzymywania i pomnażanie
Aktywność fizyczna przeciwdziała:
– rozwojowi otyłości – normalizuje prawidłową wagę
– rozwojowi nadciśnienia tętniczego i cukrzycy
– zgonom z przyczyn sercowo-naczyniowych
– ograniczeniom ruchomości w stawach i zanikom mięśniowym
Aktywność fizyczna a rak jelita grubego:
– 50 badań epidemiologicznych jest poświęconych temu problemowi
– redukcja o 30-40% ryzyka zachorowania u osób systematycznie podejmujących wysiłek fizyczny
– systematyczna aktywność ruchowa to 30-60min o umiarkowanej intensywności – zmniejsza ryzyko zachorowania
– siedzący tryb życia i wysokie BMI predysponuje do zapadalności na raka jelita grubego
Aktywność ruchowa a rak piersi:
– około 60 doniesień z Ameryki Północnej, Europy, Azji i Australii
– redukcja ryzyka poprzez aktywność ruchową od 20-80% zarówno u kobiet przed i po menopauzie
– skuteczność aktywności ruchowej jako środka zapobiegawczego zależna od DMI
– systematyczny wysiłek powoduje: obniżenie poziomu hormonów, obniżenie poziomu insuliny, poprawę odpowiedzi immunologicznej, utrzymanie prawidłowej wagi ciała
Aktywność fizyczna a rak szyjki macicy
– przeprowadzonych 20 badań epidemiologicznych
– niezależnie od wieku zmniejszenie zachorowania przy podejmowaniu systematycznej aktywności ruchowej o 20-40%
– mechanizmy biologiczne wpływające na obniżenie ryzyka przy zwiększonej aktywności fizycznej: obniżenie masy ciała, zmiany w poziomi i metabolizmie estrogenu
– brak danych dotyczących powiązania wagi, zmniejszonej aktywności fizycznej a zwiększenia ryzyka zachorowalności
Aktywność fizyczna a rak prostaty:
– dotychczasowe doniesienia nie wykazują zależności pomiędzy podejmowaniem aktywności a zmniejszeniem ryzyka zachorowania
Wysiłek o umiarkowanej intensywności:
– trening prowadzony zgodnie z zasadą 30x30x130 (zasada Cendrowskiego
– intensywność wysiłku określaną przez ćwiczącego według zasady walk and talk
– intensywność na poziomi 50-70% maksymalnego tętna treningowego
– marsz z prędkością 4,8km/h
Czynnościowe następstwa w onkologii:
– zmniejszenie aktywności ruchowej o 11-50%
– zmniejszenie sprawności ruchowej o 50%
– zmniejszenie wydolności fizycznej 18ml/min/kg (2-4met)
– zmęczenie 40-100% chorych
Zasady ćwiczeń w onkologii
Ćwiczenia ruchowe – podstawa rehabilitacji medycznej w onkologii. Ćwiczenia są wskazane w każdej fazie choroby i metodzie leczenia:
– naturalne formy ruchu
– wszystkie rodzaje treningu
– intensywność umiarkowana
– czas trwania 20-30 min
– częstotliwość 3-5x/tydzień
Wpływ ćwiczeń fizycznych na chorych onkoligicznych:
– zwiększenie siły i sprawności mięśni o 32-52%
– zwiększenie wydolności o 17-20% do poziomu 8 met
– wydłużenie maksymalnego dystansu o 100%
– zmniejszenie HR podczas wysiłku submaksymalnego z 138 na 113 / min
– zmniejszenie stężenia mleczanów podczas wysiłku submaksymalnego z 2,6 do 1,3 mmol/litr
– poprawa czynności monocytów
– wzrost proporcji krążących granulocytów
– skrócenie czasu neutropenii i trombocytopenii
Mechanizmy protekcyjnego oddziaływania aktywności fizycznej:
– intensyfikacja immunologicznych mechanizmów hamujących powstawanie nowotworów (wzrost liczby i aktywności makrofagów, limfocytów nk)
– obniżenie stężenia insuliny
– obniżenie stymulatorów mitozy normalnych komórek i inhibitorów apoptozy
– szybszy czas pasażu jelitowego
– obniżenie syntezy i wyrzutu hormonów płciowych
– zmniejszenie wrażliwości tkanki na hormony płciowe
– zwiększenie syntezy globuliny wiążącej hormony płciowe (obniżenie stężenia wolnej i czynnej ich postaci)