ZARZĄDZANIE KAPITAŁEM INTELEKTUALNYM
W MAŁYM PRZEDSIĘBIORSTWIE
PRACA WYRÓŻNIONA W KONKURSIE NA NAJLEPSZE DYSERTACJE
DOKTORSKIE
Warszawa 2005
© Copyright by
Fundacja Promocji i Akredytacji
Kierunków Ekonomicznych
Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
Al. Niepodległości 162, lokal 150
02-554 Warszawa
tel./fax (22) 646 61 42
www.fundacja.edu.pl
e-mail: biuro@fundacja.edu.pl
ul. Nowy Świat 49
00-042 Warszawa
tel. (48 22) 8279904
www.pte.pl
e-mail: zk@pte.pl
© Copyright by Agnieszka Sokołowska
Zarządzanie kapitałem intelektualnym w małym przedsiębiorstwie
– praca doktorska napisana pod kierun-
kiem prof. zw. dr hab. Henryka Jagody, obroniona 27 kwietnia 2004 r. na Wydziale Gospodarki Regionalnej
i Turystyki w Jeleniej Górze Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu. Niniejsza publikacja stanowi jej skró-
coną wersję. Pełna, niepublikowana rozprawa dostępna jest w Bibliotece Wydzialu Gospodarki Regionalnej
i Turystyki w Jeleniej Górze Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu.
ISBN: 83-917004-9-6
Nakład 100 egz.
Pracę dedykuję Wszystkim,
których kocham, szanuję i podziwiam
Dla kochanego Taty
SPIS TREŚCI
Wstęp .............................................................................................................................................7
1. Znaczenie kapitału intelektualnego w zarządzaniu nowoczesnym
przedsiębiorstwem ..............................................................................................................11
1.1. Identyfikacja pojęcia, podstawowe definicje, słowa kluczowe ..................................11
1.1.1. Kapitał ludzki ..................................................................................................16
1.1.2. Kapitał strukturalny .........................................................................................18
1.1.2a. Kapitał strukturalny wewnętrzny .........................................................18
1.1.2b. Kapitał strukturalny zewnętrzny – relacyjny .......................................18
1.2. Kapitał intelektualny a formy i wielkość organizacji ................................................19
1.2.1. Kapitał intelektualny w nowoczesnych formach organizacji ..........................19
1.2.2. Kapitał intelektualny w tradycyjnej organizacji ..............................................25
1.3. Specyfika funkcjonowania małego przedsiębiorstwa
a koncepcja zarządzania kapitałem intelektualnym ...................................................34
2. Modele zarządzania kapitałem intelektualnym ...................................................................51
2.1. Raport Konrada ..........................................................................................................51
2.2. Monitor Aktywów Niematerialnych (
Intangible Assets Monitor
) .............................53
2.3. Zrównoważone Karty Punktowe ...............................................................................57
2.4. Nawigator firmy Skandia ...........................................................................................59
2.5. Platforma wartości .....................................................................................................64
2.6. Sposoby pomiaru kapitału intelektualnego ................................................................67
2.7. Analiza możliwości zastosowania różnych modeli zarządzania kapitałem
intelektualnym w małym przedsiębiorstwie ..............................................................81
2.8. Założenia modelu badawczego zarządzania kapitałem intelektualnym
w małym przedsiębiorstwie .......................................................................................87
3. Kapitał intelektualny w małym przedsiębiorstwie ..............................................................93
3.1. Kryteria doboru i charakterystyka próby, opis metod badawczych ...........................93
3.2. Identyfikacja składników kapitału intelektualnego ...................................................98
3.2.1. Kapitał ludzki ..................................................................................................98
3.2.2. Kapitał strukturalny wewnętrzny ..................................................................101
3.2.3. Kapitał strukturalny zewnętrzny – relacyjny .................................................104
3.3. Pomiar kapitału intelektualnego w małym przedsiębiorstwie .................................106
3.4. Wykorzystanie i rozwój kapitału intelektualnego
małym przedsiębiorstwie .........................................................................................111
3.5. Próba podsumowania wyników badań ....................................................................122
3.5.1. Stan zarządzania kapitałem intelektualnym w małym przedsiębiorstwie .....122
3.5.2. Kierunki doskonalenia modelu badawczego zarządzania kapitałem
intelektualnym w małym przedsiębiorstwie ..................................................126